Monografia ma charakter analizy politycznej, ekonomicznej i społecznej głównych zagadnień polityki rozwojowej Unii Europejskiej wobec Afryki Subsaharyjskiej. Przedstawia genezę zaangażowania unijnego w tym regionie. Określa podstawy prawne, instytucjonalne i polityczne polityki unijnej oraz zakres jej uwarunkowań globalnych. Identyfikuje bariery i dylematy rozwoju Afryki Subsaharyjskiej. Cechą opracowania jest aktualność podjętych zagadnień oraz podejście interdyscyplinarne, z dominującą rolą nauk politycznych i ekonomicznych. Autor opiera się na analizach naukowych i własnym doświadczeniu uczestnika prac Komisji Rozwoju Parlamentu Europejskiego oraz Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE w latach 2004-2014.

Publikacja dotyczy ekonomicznej problematyki transportu i stanowi formę prezentacji rezultatów badań, konfrontacji opinii oraz doświadczeń przedstawicieli różnych zespołów i ośrodków badawczych na temat teoretycznych i praktycznych aspektów efektywności transportu. Zawiera 26 opracowań, których treść jest różnorodna pod względem ich charakteru i przedmiotu badań. Poszczególne opracowania zgrupowano w trzech częściach odpowiadających wątkom, wokół których koncentrują się rozważania ich autorów. Część pierwsza publikowanych prac zawiera wyniki rozpoznań naukowych, związanych z zagadnieniem efektywności i skuteczności kształtowania systemów transportowych w nawiązaniu do celów polityki transportowej Unii Europejskiej. Przedstawione prace dotyczą między innymi zagadnień: monitorowania realizacji polityki transportowej miast i regionów, efektywności społecznej transportu i jej istotnej części składowej, jaką jest efektywność ekologiczna, dostępności transportowej, określenia możliwości realizacji Korytarza Transportowego Wschód-Zachód II, gwarancji publicznych w transporcie wobec ryzyka. Autorzy opracowań zawartych w drugiej części zbioru podejmują następujące kwestie: poprawy efektywności kolei, decyzji i działań instytucji wspólnotowych, mających na celu usprawnienie funkcjonowania transportu drogowego na obszarze Unii Europejskiej, uwarunkowań i możliwości zwiększenia efektywności lotniczego transportu pasażerskiego, metodyki szacowania strumieni finansowych, przeznaczonych na realizację kolejowych inwestycji infrastrukturalnych, znaczenia infrastruktury transportu w rozwoju społeczno-gospodarczym, identyfikacji aktualnej roli pośrednictwa celnego w Polsce, systemu logistyki pocztowej. Tematyka rozważań zawartych w trzeciej części publikacji to zagadnienia: procesów usprawniających funkcjonowanie łańcuchów dostaw, metod i narzędzi stosowanych w doskonaleniu procesów transportowych i logistycznych, płatności za usługi przewozowe w kontekście efektywności transportu publicznego.

Do rąk czytelników oddajemy czasopismo „Ekonomia”, składające się z trzydziestu jeden artykułów odnoszących się do funkcjonowania Unii Europejskiej. Poruszają one szeroki zakres zagadnień dotyczących aspektów ekonomicznych, społecznych i politycznych nawiązujących do dotychczasowych osiągnięć integracji europejskiej oraz do przyszłych wyzwań rozwoju tego procesu. Duża grupa artykułów odnosi się do problematyki spójności społecznej, gospodarczej oraz terytorialnej w Unii Europejskiej. Kolejna grupa traktuje o funkcjonowaniu Unii Gospodarczej i Walutowej oraz o problemach funkcjonowania rynku finansowego Unii. Na zagadnienie konieczności wypracowania nowego kształtu struktury instytucjonalnej nadzoru bankowego z całą ostrością zwrócił uwagę kryzys lat 2007-2009. Problematykę tę analizują i oceniają autorzy kilku artykułów zawartych w niniejszym tomie. Inny ważny problem rozpatrywany w prezentowanych opracowaniach to konieczność modernizacji modelu społecznego oraz kierunków zmian polityki socjalnej w krajach Unii Europejskiej. Temat reform społecznych, niezwykle ważny w sytuacji pogłębiającego się kryzysu gospodarczego oraz zadłużeniowego budżetów państw, uznany został przez autorów za kwestię konieczną do rozwiązania w rozwoju społecznym Europy w najbliższych latach. Obok wymienionych wyżej zagadnień, czytelnik znajdzie również w prezentowanym opracowaniu artykuły odnoszące się do reformowania ważnych dziedzin w sposobie funkcjonowania naszego państwa. Dla rynków finansowych dotychczasowa, w miarę stabilna sytuacja społeczno-gospodarcza Polski staje się coraz bardziej niepokojąca. Dwa lata temu polski rząd ogłosił potrzebę szybkiego przeprowadzenia kilku ważnych systemowych reform. Niestety, mimo rosnącego spowolnienia gospodarczego, proces ten postępuje bardzo powoli. Większość z nich jest aktualna i wymaga szybkiego wdrożenia od zaraz. Problematyka reformowania funkcjonowania gospodarki, zarządzania państwem, odejścia od wysokiego bezrobocia, wzmocnienia finansowych fundamentów państwa przez trwałe odejście od wysokiego deficytu budżetowego oraz rosnącego długu publicznego jest rozpatrywana w opracowaniach najczęściej w kontekście dostosowania się do wyzwań stojących również przed całą Unią Europejską, a szczególnie przed strefą euro. Najważniejsze strategiczne dokumenty rozwoju Unii do 2020 r. wyraźnie podkreślają, że wyjście z kryzysu gospodarczego jest możliwe, jeżeli systemy gospodarcze państw członkowskich Unii będą w sposób skoordynowany realizować działania skoncentrowane na kilku ważnych priorytetach, tj. na rozwoju inteligentnym – opartym na wiedzy oraz innowacjach, zrównoważonym – racjonalnie wykorzystującym zasoby naturalne i dbającym o środowisko, rozwoju sprzyjającym włączeniu społecznemu – działającym na rzecz poprawy poziomu zatrudnienia oraz zapewniającym wzmacnianie spójności społeczno-gospodarczej i terytorialnej. Unia chciałaby, aby te podstawowe priorytety były przełożone na Krajowe Programy Reform. Oddawany do druku tom zawiera również artykuły poruszające zagadnienia składające się na tzw. proces boloński, który wnosi nowe idee unowocześniające i integrujące budowę kapitału ludzkiego w Unii Europejskiej.

ISSN 1899-3192 Prezentowany zeszyt naukowy jest zbiorem artykułów, których największa część poświęcona jest problemom regionalizmu związanym głównie z Unią Europejską. Kilka artykułów dotyczy globalizacji, a pozostałe różnych problemów lokalnych ujętych w kontekście związków międzynarodowych. '

Tematyka prezentowanych w niniejszym numerze „Ekonomii XXI Wieku” artykułów jest znacznie zróżnicowana, aczkolwiek można je do pewnego stopnia tematycznie pogrupować. Trzy opracowania dotyczą polskiego handlu artykułami spożywczymi ‒ owocami, warzywami i mlekiem ‒ w kontekście przynależności Polski do Unii Europejskiej. F. Kapusta przedstawia zmiany na rynku owoców w Polsce przed akcesją i po przystąpieniu Polski do UE, A. Tarnowska dokonuje interesującej analizy czynników wpływających na konkurencyjność polskiego sektora warzywnego w UE, natomiast A. Kowalska zajęła się oceną udziału Polski w handlu mlekiem i jego przetworami zarówno w krajach unijnych, jak i innych będących odbiorcami tych polskich produktów. Z problematyką unijną związany jest także artykuł P. Kowalskiego. Wykracza on jednak daleko poza relacje handlowe Polski z Unią i traktuje o jej problemach w ogóle ‒ o możliwościach dalszego rozwoju lub dezintegracji w 10 lat po jej największym rozszerzeniu, w którym ‒ jak wiadomo ‒ uczestniczyło 10 państw, w tym również Polska. W pewnym sensie także artykuł M. Balany ma unijne konotacje, ponieważ autor zajmuje się w nim sposobami ograniczania błędów występujących w procesie aplikowania o środki w ramach finansów z funduszy unijnych Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. To mikroekonomiczne ujęcie problemu ma istotne walory utylitarne i może być pomocne dla osób i instytucji ubiegających się o dotacje z tego funduszu. Dwa artykuły, Ł. Ambroziaka i D. Michalak, odnoszą się do sfery finansów. Zawarte w artykule Ł. Ambroziaka analizy mają wymiar makroekonomiczny, a konkretnie dotyczą funkcjonowania rynków finansowych w warunkach ograniczonej racjonalności. Przeciwnie artykuł D. Michalak ‒ jest to mikroekonomiczna analiza dotycząca bardzo specyficznego problemu finansów, tj. konstrukcji instrumentu zabezpieczającego przed niekorzystnym wpływem niekatastroficznego ryzyka gospodarczego wraz z określeniem kierunku wpływu warunków atmosferycznych na przedsiębiorstwa branży energetycznej. Biorąc pod uwagę perspektywę badawczą, podobnie jak poprzednio można przeciwstawić sobie dwa ostatnie artykuły. Artykuł J. Muraka, pt. „Imperializm ekonomii”, ma wysoce ogólny i teoretyczny charakter, podczas gdy artykuł R. Żuryńskiego przedstawia mikroekonomiczny problem, jakim są ekonomiczno-organizacyjne efekty UEFA Euro 2012.

Cel główny opracowania dotyczy euroregionów, ale tych nie da się oddzielić od polityki regionalnej, jej celów i instrumentów. Autorka umiejętnie łączy te zagadnienia i przedstawia politykę regionalną łącznie z jej instrumentami organizacyjnymi i finansowymi w kontekście euroregionalnym, czego nie czyni się w powszechnie dostępnych, standardowych opracowaniach. Wart podkreślenia jest też fakt przedstawienia perspektywicznej (już niedługo) polityki regionalnej na okres 2014-2020 wraz z jej nowym instrumentem finansowym „Łącząc Europę” oraz jego euroregionalnym ukierunkowaniem. Zawarto tu również nową filozofię wsparciową starych instrumentów funduszowych (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny i Fundusz Spójności) w kontekście trzech wzrostów (inteligentnego, zrównoważonego i integracji społecznej) określonych w Strategii Europa 2020 i służących euroregionom. Stanowi to nowe ujęcie, jeszcze nierozpowszechnione w literaturze przedmiotu.

Polska jest jednym z beneficjentów netto unijnego budżetu. Fundusze unijne nie tylko stanowią istotne źródło finansowania inwestycji, lecz także często determinują aktywność inwestycyjną władz samorządowych. Zasadność realizacji inwestycji finansowanych ze źródeł europejskich, a także ich implikacje społeczno-gospodarcze oraz fiskalne, zwłaszcza w kontekście zadłużenia publicznego, są jednak różnie oceniane. Monografia ma na celu prezentację wyników badań oraz doświadczeń i ocen w zakresie funkcjonowania funduszy Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego w regionach w Polsce. Obszary problemowe obejmują wiele zagadnień związanych z pozyskiwaniem, zarządzaniem i wykorzystaniem funduszy europejskich. Podzielono je na dwie tematyczne części. Część pierwsza dotyczy uwarunkowań wykorzystania funduszy europejskich, natomiast w drugiej zbadano wpływ funduszy europejskich na rozwój społeczno-gospodarczy wybranych regionów w Polsce.

Współczesna gospodarka turystyczna rozwija się dynamicznie jako konsekwencja stałego rozwoju ruchu turystycznego w wymiarze zarówno regionalnym, krajowym, jak i światowym. Można mówić o wyraźnej zależności między obu kategoriami. Implikacją rozwoju nowych rodzajów ruchu turystycznego jest wzrost liczby podmiotów gospodarki działających na rynku turystycznym, ich dywersyfikacja, nasilająca się konkurencja, a także rozwój różnych form współpracy usługodawców, jednostek samorządu terytorialnego oraz organizacji zainteresowanych wspieraniem rozwoju turystyki. Efektami tego rozwoju są zmiany dokonujące się w zagospodarowaniu obszarów recepcji ruchu turystycznego, w ofercie proponowanej przez przedsiębiorstwa turystyczne (dotyczy to miejscowości i regionów), w formach i sposobach docierania z produktem do turystów, a także budowanie więzi usługodawców z klientami. Gospodarka turystyczna jest zatem dynamicznie rozwijającym się sektorem, który reaguje na zmiany zachodzące po stronie popytowej rynku turystycznego, a przez swój rozwój pozytywnie wpływa na sektory bardziej lub mniej z nią związane. W tym sensie jest ona fenomenem rozwiniętych i rozwijających się społeczeństw i istotnie oddziałuje na życie społeczno-gospodarcze obszarów recepcji oraz na przestrzeń, w której przebiegają procesy produkcji i świadczenia usług, udostępniania dóbr wolnych, naturalnych, podziału i konsumpcji turystycznej. Problematyka rozwoju gospodarki turystycznej jest bardzo obszerna ze względu na zakres działalności jej podmiotów, jej ścisły związek z przestrzenią, w której przebiegają realne procesy wytwarzania i konsumpcji dóbr i usług turystycznych, konsekwencje funkcjonowania podmiotów gospodarki turystycznej dla miejscowości i regionów recepcji. Mając to na uwadze, w przygotowanej publikacji przedstawiono opracowania podejmujące tylko niektóre zagadnienia związane z funkcjonowaniem gospodarki turystycznej w regionie. Jak już wspomniano, czynnikiem stymulującym rozwój gospodarki turystycznej jest ruch turystyczny, który wywiera także zasadniczy wpływ na rozwój funkcji turystycznej na obszarach mających odpowiedni potencjał turystyczny. W niniejszej książce prezentowane są opracowania podejmujące zatem tematykę funkcji turystycznej w polskich makroregionach, rozwoju lokalnego i turystyki, rozwoju zrównoważonego turystyki czy też wykorzystania potencjału turystycznego wybranych obszarów do rozwoju nowych form turystyki. '

Głównym celem publikacji jest ocena wpływu realizacji polityki spójności na osiąganie konwergencji gospodarczej przez województwa w Polsce. Pojęcie konwergencji w sensie używanym w tej książce narodziło się z neoklasycznej teorii wzrostu (lata 50. i 60. XX wieku), w których to konwergencja oznaczała proces wyrównywania dochodów (produktów per capita) pomiędzy krajami. Najbardziej intensywne, światowe badania konwergencji przypadają na lata 80 i 90. XX wieku, natomiast w Polsce temat ten stał się popularny wraz z akcesją do Unii w 2004 r., od kiedy Polska jest beneficjentem polityki spójności – polityki regionalnej Unii Europejskiej, dążącej do podwyższenia poziomu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. Badania nad konwergencją są ważne z wielu powodów, z których najważniejszy jest wymiar społeczno-gospodarczy. Współczesny świat cechuje bowiem silne rozwarstwienie dochodów, które zapoczątkowane zostało wraz z industrializacją w XIX w. O ile jednak różnice pomiędzy najzamożniejszymi i najbiedniejszym gospodarkami wynosiły w XIX w. kilkadziesiąt procent, to współcześnie są one kilkakrotnie większe. Duże dysproporcje są obserwowane nie tylko pomiędzy krajami, ale również wewnątrz poszczególnych państw. Gospodarki w których mieszkają najbogatsi mieszkańcy świata, to często kraje o najwyższym odsetku ludzi żyjących na granicy ubóstwa. Badania nad konwergencją są w Polsce ważne są również z praktycznego punktu widzenia. Otóż Polska zobowiązana jest do rozliczenia efektów płatności przekazywanych przez Komisję Europejską na realizację polityki spójności. Głównym celem tej polityki jest zmniejszanie nierówności gospodarczych wśród regionów-beneficjentów.

Jeden Brytyjczyk w Brukseli, dwie przebiegłe Francuzki i całe mnóstwo merde! Najnowsza powieść Stephena Clarke’a, autora „Merde! Rok w Paryżu” i „1000 lat wkurzania Francuzów”, człowieka, który przewidział Brexit. Czy Bruksela naprawdę chce zdelegalizować dudy, bingo i wędzony boczek? Czy eurokraci próbują regulować rozmiar i krzywiznę europejskich ogórków? I czy naprawdę wierzą, że ślimak to ryba? No i czy atrament w banknotach euro rzeczywiście powoduje u mężczyzn impotencję?

Przekazujemy do rąk Czytelników kolejny numer czasopisma „Nauki o Zarządzaniu”, zawierający jedenaście artykułów. Zeszyt otwiera artykuł autorstwa Andrzeja Bodaka i Agaty Pietroń-Pyszczek przedstawiający wyniki badań empirycznych dotyczących stopnia realizacji interesów kluczowych interesariuszy wewnętrznych, tj. kadry kierowniczej w polskiej praktyce gospodarczej. Zaprezentowane wyniki badań wskazują na hierarchię interesów menedżerów, poziom ich realizacji, co jest szczególnie interesujące z punktu widzenia wpływu tej grupy na rozwój przedsiębiorstwa. Dwa artykuły dotyczą zagadnienia wykorzystania podejścia procesowego w praktyce. Artykuł Renaty Brajer-Marczak zawiera wyniki empirycznej weryfikacji stopnia zastosowania podejścia procesowego w zarządzaniu organizacjami zróżnicowanymi pod względem wielkości oraz przynależności sektorowej i wskazuje kierunki dalszego rozwoju tego podejścia. Z kolei artykuł Anny Marciszewskiej jest próbą analizy możliwości wykorzystania tego podejścia w przygotowaniu harmonogramów realizacji projektów unijnych. W doskonaleniu procesów zarządzania istotną rolę odgrywa funkcja kontroli, w ramach której stosowane są różne koncepcje i narzędzia wspomagające. Ich wykorzystaniu poświęcone są artykuły Tomasza Brzozowskiego, Anny Chojnackiej-Komorowskiej, Piotra Karwackiego i Pawła Skowrona. Pozostałe artykuły dotyczą różnych zagadnień, ważnych z punktu widzenia zarządzania, nie mających jednak wspólnego przesłania. Są to artykuły autorstwa Barbary Chomątowskiej, Małgorzaty Gajewskiej, Grzegorza Krzosa i Łukasza Szczypińskiego. W pierwszym z artykułów podjęto próbę oceny stanu zarządzania bezpieczeństwem i zdrowiem w europejskich przedsiębiorstwach, które to zagadnienia, w świetle prowadzonych badań, wydaje się być słabo eksplorowane. Artykuł Małgorzaty Gajewskiej podejmuje próbę ustalenia sposobów pomiaru rezultatów podmiotów należących do grupy firm prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Wykorzystanie proponowanych sposobów pomiaru w praktyce może pozwolić na podniesienie poprawności decyzji o pozostawaniu lub wycofaniu się z prowadzonej działalności. Artykuł Grzegorza Krzosa dotyczy określenia form i faz współdziałania osób i podmiotów w procesie zarządzania projektami europejskimi. Wnioski sformułowane przez autora mogą stanowić podstawę do doskonalenia procesów zarządzania tymi projektami. Artykuł Łukasza Szczypińskiego zawiera analizę eksportu jako formy ekspansji polskich przedsiębiorstw. '

Głównym celem powstania niniejszej monografii jest analiza, w ujęciu problemowo-chronologicznym, polityki Szwajcarii wobec Unii Europejskiej wraz z jej najważniejszymi wyznacznikami i tendencjami ewolucyjnymi. Analizę przeprowadzono przy szczególnym uwzględnieniu czynników wewnętrznych, głównie politycznych i społecznych, które zaważyły na obecnym poziomie relacji pomiędzy Szwajcarią a UE. Szczególny nacisk położony został zatem na specyfikę ustroju politycznego, w tym federalizm, demokrację bezpośrednią oraz charakterystyczną dla Szwajcarii doktrynę polityki zagranicznej, opartą na neutralności wieczystej. Ponadto istotnym elementem jest analiza koncepcji głównych ośrodków opiniotwórczych zarówno rządowych, jak i pozarządowych. Całości dopełnia próba oceny dotychczasowej polityki wobec UE oraz prognozowania jej dalszego rozwoju. Za cezurę czasową przyjmuje się okres od początku lat 90. XX w., tj. od momentu rozpoczęcia intensywnych relacji Szwajcarii z EWG – UE. […]

Publikacja darmowa

Finanse publiczne to książka wydana w ramach Prac Naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Składa się na nią ponad 30 opracowań (w tym sześć w języku angielskim) autorstwa pracowników najbardziej liczących się w Polsce ośrodków naukowych. Zostały one poświęcone rozważaniom odnoszącym się do wielu aktualnych problemów naukowo-badawczych, związanych z finansami publicznymi, polityką fiskalną oraz interakcjami między tą polityką a polityką pieniężną, systemem bankowym i systemem ubezpieczeń w wymiarze krajowym i między-narodowym. Liczne grono autorów prezentuje wyniki swoich dociekań naukowych w postaci teoretycznych i empirycznych analiz dotyczących stanu finansów publicznych w Polsce i na świecie, polityki budżetowej na szczeblu centralnym i samorządowym, stosowania instrumentów polityki podatkowej w odniesieniu do opodatkowania kapitału, pracy, konsumpcji i majątku, efektywności systemu finansów publicznych w ograniczaniu nierówności społecznych, konsekwencji udzielania pomocy publicznej, a także problemów rynku kapitałowego i ubezpieczeń społecznych. Książka jest adresowana do środowisk naukowych, studentów wyższych uczelni i osób, które w praktyce zajmują się finansami publicznymi na szczeblu centralnym lub samorządowym. Poszczególne artykuły były recenzowane przez profesorów uniwersytetów, w większości kierowników katedr ekonomii lub polityki ekonomicznej, którym chciałbym serdecznie za ich pracę podziękować. Składam też wyrazy uznania i po-dziękowania pracownikom Katedry Ekonomii i Polityki Ekonomicznej Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu oraz wszystkim osobom i instytucjom zaangażowanym w powstanie tej publikacji. Jestem w pełni przekonany, że książka Finanse publiczne będzie Państwa inspirować do dalszych badań i dociekań naukowych oraz do przygotowywania w przyszłości równie interesujących opracowań. Jerzy Sokołowski

Numer poświęcony problemom integracji i ochronie praworządności w Unii Europejskiej oraz konsekwencjom Brexitu dla bezpieczeństwa i obrony UE. Zawiera też artykuły opisujące ekonomiczne aspekty polityki Austrii prowadzonej wobec imigrantów, relacje między Macedonią a UE, a także zalecenia UE zapobiegające kryzysowi finansowemu.