THE HOMELESSNESS OF ART References to „being settled” somewhere and being „homeless” have reappeared in various disciplines of the humanities for a long time. Those concepts were used in different contexts and in different senses. In 20th century philosophy, much attention was paid to the Heideggerian concept of man as “the neighbour of Being”, i.e. his dwelling “in the nearness of Being”. This image led to attempts at discovering what is unique to the human condition. Lukacs offered a critique of „transcendental homelessness”, which he saw as characteristic of contemporary culture. Other philosophers pointed out that the fast-changing reality and the engagement in utopian projects characteristic for the condition of the modern man, are conducive to our loss of the sense of settlement. The second half of the 20th century introduced the discourse of unsettlement, non-belonging. Adorno negated the possibility of feeling at home in the world after Auschwitz. Other authors offered the concept of “the uncanny” (das Unheimliche), or being faced with strange and incomprehensible forces in one’s own home, only illusorily familiar. It has been also pointed out that the sense of settlement and the associated feeling of safety may turn out to be limiting. Freedom must mean the loss of the sense of safety, familiarity, commitment. Encountering what is different, marginal, often suffering or victimized (e.g. in feminist or postcolonial discourses) also sensitizes us to the importance of opening ourselves to new experience, which leads to the de-stabilization of our own monolithic home. The subject area outlined here may be variously related to art. On the one hand, art may be considered as an important voice in the discussion on our sense of belonging or uprootedness, on the other the question of whether it should be rooted in tradition, or leave this “home” to gain new experiences is also pertinent. The volume of Art Inquiry to which we seek your contributions will be devoted to this set of issues. Your prospective papers should concern some theoretical aspects of the concepts mentioned above in relation to art, artistic activity, reception of art works, or offer a case study of some artistic endeavour in which those concepts have taken a concrete shape. BEZDOMNOŚĆ SZTUKI Sformułowania nawiązujące do pojęć „zadomowienia” i „bezdomności” od kilkudziesięciu lat pojawiają się w różnych obszarach humanistyki. Występują one w wielu kontekstach i nadawany jest im różny sens. W filozofii XX wieku podstawowe znaczenie ma Heideggerowski problem człowieka jako „sąsiada bycia”, czyli zamieszkiwania przez niego w „bliskości wobec bycia”. Ta wysoka ocena bliskości prowadziła do sugestii odzyskania tego, co własne i właściwe dla ludzkiego sposobu istnienia. Lukacs poddawał krytyce „transcendentalną bezdomność”, którą uważał za charakterystyczną dla współczesnej kultury. Inni filozofowie zwracali uwagę na to, że zachodzenie szybkich zmian, a także formułowanie utopijnych projektów charakterystyczne dla nowoczesnej kondycji człowieka, sprzyja utracie uczucia zadomowienia. W drugiej połowie XX wieku, rozwijał się też dyskurs związany z kryzysem zamieszkiwania. Adorno negował możliwość uczucia zadomowienia w świecie po Auschwitz. Inni autorzy brali pod uwagę „nieswojość” (das Unheimliche), czyli występowanie obcych i niezrozumiałych sił we własnym domu, pozornie tylko oswojonym. Podkreślano też, że zadomowienie i związane z nim poczucie bezpieczeństwa może okazać się ograniczające. Za wolność płaci się przecież na ogół utratą poczucia bezpieczeństwa, zanikiem stanu bliskości, zażyłości. Także wzięcie pod uwagę tego, co inne, marginalne, często cierpiące lub poszkodowane (np. w dyskursach feministycznym i postkolonialnym), uwrażliwia na rolę otwarcia, które prowadzi do destabilizacji monolitycznie pojmowanego własnego domu. Zarysowany tu krąg problematyki w różny sposób odnosi się do sztuki. Z jednej strony może ona być rozważana jako ważny głos w sporach dotyczących zadomowienia i bezdomności, z drugiej zaś w odniesieniu do niej samej można sta (...)

Najsłynniejsza polska doktor weterynarii w amazońskiej puszczy. Opowieści Doroty Sumińskiej można czytać bez końca. Autorka potrafi o nich pisać pięknie, obrazowo, anegdotycznie, po prostu z miłością, ale i z dystansem przyrodnika. Tym razem doktor weterynarii zabiera nas do Amazonii. Przemierzamy wspólnie Kolumbię, Peru i Brazylię i oczywiście na każdym kroku odkrywamy ciekawe historie. Spotykamy się z potomkami Indian z plemion Ticuna i Cocama, zwłaszcza z kobietami. Okazuje się bowiem, że w tych niewielkich społecznościach właśnie one zajmują wyższą pozycję od mężczyzn. Każda strona książki Balią przez Amazonkę dotyczy oczywiście zwierząt. W końcu to tropikalny las, dżungla, największa na świecie, ale niestety coraz mniejsza. Na szczęście wciąż można tu spotkać tak dziwne i ciekawe stworzenia jak żółw matamata, czy małpy wełniaki. Zachęcona przez przyjaciół, miłośników Ameryki Południowej, do „tropienia jaguara”, autorka nie dała się długo przekonywać… Fascynująca przyroda, zwierzęta, ciekawi ludzie i mnóstwo przygód. Odkryj Amazonię razem z Dorotą Sumińską!

Zakupiono ze środków Biblioteki Narodowej. Hugh Thomson po raz pierwszy pojechał do Peru w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku. Miał dwadzieścia lat i chciał odnaleźć inkaskie ruiny Llactapata, które już kiedyś odkryto, a potem znów ślad po nich zaginął. Zarosła je dżungla i od kilkudziesięciu lat nikt nie potrafił ich odnaleźć. Tak się zaczęła jego fascynacja kulturą Inków i historią Ameryki Południowej. W ciągu następnych lat wielokrotnie wracał na ten kontynent, przemierzał kolejne szlaki, poszukiwał zagubionych osad i starał się dociec, ile prawdy jest w powszechnych wyobrażeniach na temat cywilizacji Inków. Biała skała to także porywająca historia zdobywców i odkrywców, konkwistadorów, awanturników i podróżników, którzy próbowali poznać i opanować ten najbardziej dziki i niedostępny zakątek ziemi.

Inkaskie miasto Machu Picchu, aztecka Piramida Słońca, polinezyjskie kamienne posągi i świątynia Angkor Vat w Kambodży. Cztery wielkie cywilizacje, ich bogowie, tajemnice i życie codzienne Pierzasty Wąż, pieczone świerszcze i czekolada, ofiary z ludzi składane na piramidach w Meksyku. Herbata z koki, pieczone świnki morskie, Pępek Świata i wędrówka do serca świata Inków w Peru. Ludożercy, wulkan Ranoraraku, Człowiek-Ptak, polinezyjska pieśń życia oraz historia pewnego tatuażu na Wyspie Wielkanocnej. Krokodyle, węże i ryż, miasto Angkor w dżungli, okrutny świat Czerwonych Khmerów i wioska na jeziorze w Kambodży. Cztery ekspedycje, tysiąc lat historii, sto tysięcy kilometrów, milion wrażeń, emocji i przygód.

Od Pacyfiku, przez Andy, świętą Dolinę Inków, Machu Picchu, Cuzco, Jezioro Titicaca, aż do atlantyckich plaż Rio de Janeiro… „Nad rzekę, której nie ma” to relacja z wyprawy w poprzek Ameryki Południowej. To także błyskotliwy reportaż i powieść drogi, której bohater, w obliczu bezlitosnej skończoności ludzkiego życia, wyrusza w podróż. Mierzy się z lękiem przed nieznanym. Zmaga się z hipotermią na lodowcach Andów, klaustrofobią w zapomnianych przez Boga, gęstych od śmierci tunelach inkaskich kopalń. Aby przetrwać, musi doświadczyć bezradności człowieka okradzionego ze wszystkiego, co potrzebne do życia. Odkrywa, że lęk ma swoje dobre strony – jest przecież bratem przygody. Poznaj pasjonujący reportaż Grzegorza Kapli, który z mistrzowską zwięzłością i błyskotliwością zaraża czytelnika swoją pasją życia i podróżowania. Publikacja ilustrowana zbiorem czarno-białych zdjęć autora.

Nela ma dziewięć lat i jest prawdopodobnie jedną z najmłodszych podróżniczek. Odkąd skończyła pięć lat podróżuje po świecie i nagrywa filmy. Odwiedziła już Etiopię, Zanzibar, Tanzanię, Kenię i Mauritius, Tajlandię, Kambodżę, Malezję, Indonezję, Filipiny, Wietnam, a ostatnio też Sri Lankę. W Ameryce Południowej podróżowała po Peru, Boliwii, Chile, a niedawno również po Kostaryce i Panamie. Jej idolem jest Steve Irwin. "Nela i tajemnice świata" to już jej trzecia książka, w której opowiada o pięknych miejscach, które poznała i fascynujących zwierzętach, które zobaczyła. Przepiękne zdjęcia i pasjonujące historie zaciekawią nie tylko rówieśników Neli.

Autor książki był wolontariuszem podczas mistrzostw świata w piłce nożnej w Brazylii w 2014 roku. Wykorzystał okazję i wybrał się w trwającą szesnaście miesięcy podróż po Ameryce Południowej. W tym czasie zwiedził Brazylię, Boliwię i Peru, podziwiając liczne zabytki i krajobrazy, zauważając także nieznane w Europie głębokie rozwarstwienie społeczne i funkcjonujące w tych krajach dzielnice nędzy.

Paulina i Rafał, dwójka dobrze zapowiadających się obywateli ustrukturyzowanego społeczeństwa, goniąc za marzeniami, zostawia wszystko i rusza przed siebie. Dookoła świata. Bez planu. Jak taka podróż ich zmieni? Czego nauczy o otaczającej rzeczywistości? Niezwykła ciekawość świata i nieokiełznany optymizm prowadzą tych współczesnych wagabundów do najodleglejszych zakątków naszej planety. Z wyjątkową wnikliwością obserwują świat, wyłapując absurdy podpatrywanej codzienności. Z dystansem do podróżniczego zadęcia, błyskotliwie, a przede wszystkim z humorem serwują czytelnikowi podróżniczy koktajl, który czyta się jednym tchem. Cztery miesiące jachtostopu na Pacyfiku, własny minivan w Nowej Zelandii, a także ponad 150 tys. km wielkiej przygody z otwartym umysłem i wyczekiwaniem na nieznane. Poszukując sensu życia, Paula i Rafał podpatrują, jak archetyp wolności ma się dziś we współczesnym świecie. Czy rzut monetą na Pacyfiku może zmienić plany podróżnicze na najbliższe pół roku? W jaki sposób współczesne kanały przerzutowe kokainy w Ameryce Łacińskiej wpływają na los Indian? A w jaki oddziałują na świat podróżników i turystów? Ile świń warta jest dobra żona w hierarchicznych kulturach klanowych na Pacyfiku? A ile można dać za żonę z „second handu”? Jak złapać jachtostop na Fidżi? Czy kolumbijscy sicarios na pewno już nie istnieją? Odpowiedzi na te pytania znajdą Państwo w książce „Pacyfik i jeszcze dalej”.(empik.pl)

Zakupiono ze środków Biblioteki Narodowej. Ta książka to lawina przygód i eksplozja emocji, które towarzyszyły mnie i mojemu mężowi podczas niezwykłej podroży po Peru. Dotknęliśmy kraju dalekiego, fascynującego, pięknego i egzotycznego. Podążając krainami Inków, poznaliśmy codzienność ludów Ajmara i Keczua. Zgłębiliśmy skrawki tajemnicy murów Machu Picchu. Spróbowaliśmy niecodziennych smaków mate de coca i świnki morskiej, a także testowaliśmy samopoczucie na wysokości około 5000 metrów nad poziomem morza. Pochłonął nas magiczny świat dżungli, gdzie pływaliśmy z piraniami i stanęliśmy oko w oko z jadowitą żararaką. Jednak w otchłań prawdziwej magii zabrał nas szaman... Ale resztę pozostawiamy Czytelnikom, niech przeżyją z nami tę podróż...