Jedną mamy drogę przed sobą, jeden cel, jedno serce… Związany przysięgą daną umierającemu ojcu Marek Czertwan musi zająć się żmudzkim majątkiem Poświcie, pozostawionym przez zaginionego przyjaciela ojca, powstańca Kazimierza Orwida. Niechciana spuścizna rujnuje życiowe plany młodego szlachcica, lecz wiadomość o odnalezieniu w Ameryce córki Kazimierza, prawowitej spadkobierczyni Ireny Orwid, ożywia utracone nadzieje na pójście własną drogą. Los jednak tak łatwo nie odpuszcza. Wyzyskiwany przez rodzinę i chciwych sąsiadów Marek wszelkimi siłami broni ziemi i dorobku. W tej nierównej walce zyskuje wsparcie i uczucie Ireny. Ukojenie niosą mu prastary dąb Dewajtis, symbol trwałości i międzypokoleniowych więzi, oraz malownicza, niemal baśniowa kresowa przyroda. [z okładki]

Praca dotyczy zagadnienia oddziaływania rzeki na wykorzystanie przez dąb szypułkowy różnych form wody do przyrastania na grubość w dolinie rzecznej. Znaczenie wody jako istotnego czynnika ekologicznego niezbędnego do tworzenia biomasy i formowania się przyrostów promieniowych drzewa nie budzi wątpliwości. Jednak oddziaływanie warunków mikrosiedliskowych na strategię wykorzystania wody przez drzewa w relacji do zmienności czasowej i przestrzennej dostępności różnych form wody nie zostało jeszcze wystarczająco rozpoznane. Problematyka wykorzystania wody przez drzewa jest istotna zarówno ze względów przyrodniczych, jak i gospodarczych, zwłaszcza w kontekście zagrożeń drzew i drzewostanów związanych z suszą. Szczególny przypadek uwarunkowanego hydrologicznie układu warunków mikrosiedliskowych występuje w dolinach dużych i średnich rzek. Dąb szypułkowy zajmuje siedliska na wysoczyźnie, gdzie dostępność wody wynika z lokalnych warunków klimatycznych, a także występuje na siedliskach w dolinach rzecznych, gdzie istotnym czynnikiem sprawczym decydującym o dostępności wody jest reżim rzeczny powiązany z warunkami klimatycznymi panującymi w zlewni. Rzeka oddziałuje pośrednio przez związki hydrauliczne wód rzecznych z wodą gruntową w dolinie. Oddziaływanie rzeki w dolinie wiąże się z obecnością hydrologicznego gradientu ekologicznego i zmniejsza się wraz z wyniesieniem terenu. Stąd zasadne jest przypuszczenie, że ta zmienna przestrzennie i czasowo siła oddziaływania rzeki może różnicować rytm przyrostowy dębu szypułkowego w dolinie rzecznej przez modulowanie wykorzystania dostępnej wody. Główne pytania wynikające z tej hipotezy to: Czy i w jaki sposób manifestuje się strefowość doliny rzecznej w zakresie wykorzystania przez drzewa różnych form dostępnej do przyrostów wody? Czy strefowość przyrostowa dotyczy podatności na susze? Jaki jest zasięg przestrzenny oddziaływania rzeki na przyrosty promieniowe dębu szypułkowego w dolinie? W jaki sposób różni się rytm przyrastania drzew w dolinie oraz na wysoczyźnie ze względu na wykorzystanie form dostępnej wody i podatność na susze? Czy zależności między parametrami hydroklimatycznymi i przyrostami promieniowymi mogą stanowić indykator stanu i przemian ekosystemów leśnych dolin rzecznych?