Tom VII obejmuje główne nurty sztuki europejskiej w burzliwym okresie dziejów kontynentu od podbojów Napoleona po Wiosnę Ludów. Bonaparte doceniał propagandową rolę sztuki i potrafił ją wykorzystać w kształtowaniu swego wizerunku. Pomagali mu w tym malarze tej miary, co David i Canova. W architekturze monumentalny styl cesarstwa miał znamionować siłę i trwałość jego władzy. Źródłem inspiracji ówczesnych artystów była kultura starożytnej Grecji i Rzymu, a po kampanii bliskowschodniej także Egiptu. Reakcją na chłodny, racjonalny neoklasycyzm, którego zasadom najpełniej hołdował rzeźbiarz Bertel Thorvaldsen, była afirmacja nieujarzmionej natury i kult wzniosłego ducha, szarpanego namiętnościami, widoczne w romantycznych pejzażach Niemca Caspara Friedricha czy Anglików Johna Constableĺa i Wiliama Turnera. We Francji, akademickie malarstwo Jeana Augusteĺa Dominique Ingresa, cieszyło się nadal ogromnym uznaniem. Jego rywalami byli Théodore Géricault, twórca dynamicznych obrazów o dużej sile wyrazu, i Eugene Delacroix, żywo reagujący na problemy społeczne i polityczne epoki. Równie zaangażowany był Hiszpan Francisco Goya, autor przejmującego cyklu rycin Okropności wojny. Zainteresowanie artystów życiem zwykłych ludzi znacznie wzrosło po francuskiej rewolucji lutowej 1848 roku, czego dowodzą obrazy Courbeta, Daumiera czy Milleta, uważanych za głównych przedstawicieli realizmu.

Pierwsza połowa XX wieku w sztuce to czas narodzin awangardy. We Francji rozwija się kubizm (Picasso, Braque), w Niemczech dominują tendencje ekspresjonistyczne (Kirchner, Nolde, Marc, Kokoschka), we Włoszech rodzi się futuryzm (Balla, Boccioni, Carra), w rewolucyjnej Rosji powstają pierwsze prace abstrakcyjne (Kandinsky, Łarionow, Malewicz) i konstruktywistyczne (Tatlin, Gabo). Manifesty swe ogłaszają dadaiści (Duchamp, Picabia Man Ray) w ślad za nimi surrealiści (Miro, Dali, Ernst, Magritte). Rodzi się malarstwo metafizyczne (de Chirico), neoplastycyzm (Mondrian).

W tomie IV omówiona została sztuka dojrzałego renesansu dominująca we Włoszech w XVI wieku, kiedy to rywalizowali ze sobą trzej genialni artyści Leonardo da Vinci, Michał Anioł i Rafael Santi, a ich dzieła stanowiły punkt odniesienia dla pozostałych działających wówczas twórców, takich jak Donato Bramante, Jacopo Sansovino, Correggio, Perugino, Sodoma. Jednak następne pokolenie artystów, z Jacopem Pontormo i Rossem Fiorentino na czele, a potem Giuliem Romano, Parmigianinem, Cellinim, Bronzinem zerwało z klasycznymi kanonami sztuki renesansowej, zaczęło świadome łamać zasady harmonii doprowadzając do powstania ekstrawaganckiej i fantastycznej deformacji, zwanej manieryzmem. Był to też czas rozkwitu tonalnego malarstwa weneckiego i twórczości Giorgionego, Tycjana, później Tintoretta i Veronesego, w architekturze zaś w twórczości Palladia powrotu do form klasycznych, a na północ od Alp działalności jednego z najwybitniejszych renesansowych malarzy niemieckich Albrechta Dürera, a także Hieronima Boscha i Pietera Breugela starszego

Ten tom poświęcony jest głównie malarstwu impresjonistycznemu i postimpresjonistycznemu. Twórcy tacy jak Manet, Monet, Renoir, Degas, Pissarro początkowo niezrozumiali i wyśmiewani stali się z czasem jednymi z najbardziej lubianych i znanych artystów w dziejach sztuki. Ich pogodne, pełne jasnych barw malarstwo wzbudza nieodmiennie zachwyt widzów, podobnie jak obrazy włoskich macchaioli, Seurata. Zaczynają się pojawiać tendencje zwiastujące narodziny awangardy widoczne w sztuce Cezanneĺa, van Gogha, Gauguina. Obok rozwija się sztuka secesyjna, której dekoracyjna, wygięta linia zauważalna już w twórczości Toulouse-Lautreca, w pełni dochodzi do głosu w obrazach Muncha, Klimta, w architekturze Gaudiego, Wagnera, Horty, van de Veldego.

Ten tom poświęcony jest sztuce XVIII wieku. Był to okres rozwoju myśli oświeceniowej, która swoim wpływem objęła wszystkie dziedziny życia, również kulturę. W sztuce początków stulecia prym wiodła Francja, w której narodziło się pełne wdzięku, zmysłowe i beztroskie malarstwo Bouchera, Fragonarda i Watteau, a także nastrojowe obrazy Chardina. Architektura XVIII wieku odziedziczyła po okresie baroku dynamizm i bogactwo form, które stały się jednak lżejsze, bardziej kapryśne. W całej Europie wznoszono lub rozbudowywano wspaniałe rezydencje, dekorując je i urządzając z niewyobrażalnym przepychem. Otwarto też pierwsze europejskie wytwórnie porcelany. W Wenecji rozkwitło malarstwo wedutowe ľ Canaletto, Guardi, Bellotto. Około połowy stulecia nastąpiły zmiany. Odkrycia antycznych miast w Herkulanum i Pompejach oraz teorie Winckelmanna zaowocowały wzmożonym zainteresowaniem starożytnością. Filozofowie oświecenia formy sztuki klasycznej uznali za najbliższe ich racjonalnemu pojmowaniu świata. Narodził się klasycyzm. Malarstwo miało nie tylko bawić, lecz budzić ducha obywatelskiego, wyrażać wzniosłe idee ľ jak obrazy Davida. W architekturze zaczęto sięgać po surowe formy palladiańskie lub czerpać wzory z budowli starożytnych.

Ten tom poświęcony jest sztuce siedemnastego wieku, w którym ścierały się przeciwstawne prądy. Silne były nadal tendencje klasyczne, odwołania do antyku i dzieł wielkich mistrzów renesansu włoskiego, widoczne zwłaszcza w malarstwie szkoły Carraccich, pracujących w Italii francuskich artystów Poussina i Lorraina, projektach architektonicznych Inigo Jonesa. Jednak był to też czas narodzin wspaniałego, pełnego dramatyzmu światłocieniowego malarstwa Caravaggia, które wywarło znamienny wpływ na twórczość artystów w całej Europie. Widoczny jest on zarówno w realistycznych obrazach holenderskich mistrzów, z Rembrandtem i Halsem na czele, jak i francuskich malarzy takich jak Georges de La Tour i bracia Le Nain, a także hiszpańskich twórców, jak Jusepe de Ribera. Rozkwitła też wówczas pełna patosu, egzaltacji architektura i rzeźba baroku, najpełniej wyrażająca się w urzekającej bogactwem form, finezją i pięknem twórczości Gianlorenza Berniniego i Francesca Borrominiego.

W tomie tym przedstawiony został rozwój gotyku od powstania pierwszych realizacji ľ opacki kościół Saint-Denis do ukształtowania się we Francji założeń nowego stylu i powstania wielkich katedr; rozprzestrzenianie się gotyku na obszarze Anglii, Hiszpanii, Niemiec i w Europie Środkowo-Wschodniej; recepcja gotyku we Włoszech, rozkwit rzeźby i malarstwa, przełomowe znaczenie twórczość Giotta ; wybitne działa malarstwa miniaturowego i złotnictwa; uniezależnienie się miast i budowa siedzib władz miejskich.

Ośmiotomowa SZTUKA POLSKA, stanowiąca kontynuację znakomitego cyklu SZTUKA ŚWIATA, poświęcona jest dziejom architektury, malarstwa, rzeźby, rzemiosła artystycznego i innych dziedzin działalności artystycznej. Pierwszy tom przedstawiający sztukę przedromańską i romańską [ do połowy XII wieku ], uwzględnia najnowsze wyniki badań archeologicznych, które nakazują rewizję wielu zakorzenionych poglądów.

W dziejach Polski wiek XVII odznaczał się niezwykłą wręcz dynamiką wydarzeń. Był to okres wspaniałych triumfów wojennych, zwycięskich konfrontacji z wrogami z północy, wschodu i południa w pierwszej połowie tego wieku, druzgocących klęsk i zdrad połowy wieku, ponownych sukcesów militarnych i politycznych przełomu trzeciej i czwartej ćwierci stulecia. Wojny pierwszej połowy wieku toczyły się na obrzeżach Rzeczypospolitej, w latach 1655ľ1660 dosięgły centrum jej ziem, ostatnie starcia znów przeniosły się na kresy wschodnie. Pokój panujący wewnątrz Rzeczpospolitej sprzyjał bogaceniu się, wzrastaniu zamożności szerokich warstw społeczeństwa mimo kryzysu, jaki rozpoczął się w Europie Środkowej z momentem wybuchu wojny trzydziestoletniej w 1618 roku. Oznaki kryzysu objawiły się w Polsce z całą ostrością w związku z powstaniem kozackim w 1648 roku, z którym Rzeczpospolita nie była w stanie tak łatwo się rozprawić, jak z wcześniejszymi wystąpieniami Kozaków. Osłabienie tą wojną wykorzystali Szwedzi i Rosjanie, rozpoczynając w 1654 i 1655 roku trwające niemal dziesięciolecie zmagania wojenne, dotkliwie niszczące ziemie, na których się toczyły. Końcowym akordem stało się starcie z imperium osmańskim, zakończone w 1676 roku utratą Podola. Osłabiona, ale jednak niezależna Rzeczypospolita zdobyła się na ostatni, o międzynarodowym rozgłosie triumf militarny ľ przewodnictwo ligi antytureckiej i decydujące pokonanie zagrażających Europie Turków pod Wiedniem w 1683 roku. Stabilizacja w polityce zewnętrznej osiągnięta w ostatniej ćwierci XVII wieku przyniosła częściowe, bo zależne również od niezbyt pomyślnej ogólnej sytuacji europejskiej, odrodzenie gospodarcze Rzeczypospolitej.

Wspaniale ilustrowana dziesięciotomowa edycja Wielkiej historii sztuki prezentuje dzieje sztuki Zachodu od wczesnego średniowiecza do końca XX wieku. W ciekawy i przystępny sposób przekazuje aktualną wiedzę na temat architektury, malarstwa, rzeźby i rzemiosła artystycznego w kolejnych epokach i rejonach Europy. Daje przegląd kluczowych zagadnień dla danego okresu i obszaru, umożliwia orientację w bogactwie problemów artystycznych, wielości zjawisk, nurtów i wpływów. Adresatami serii są miłośnicy sztuki, chcący zdobyć solidną ogólną wiedzę o dziejach sztuki europejskiej. Wielkim atutem publikacji jest bardzo bogaty materiał ilustracyjny, obejmujący ponad 5000 świetnej jakości kolorowych zdjęć. Analizie wybitnych dzieł towarzyszą znaczne powiększenia fotografii pozwalające dostrzec wszystkie szczegóły i poznać tajniki różnych technik wykonania. Materiał ten będzie znakomicie służył studentom historii sztuki i innych kierunków artystycznych oraz osobom zawodowo związanym ze sztuką. Tom I. Sztuka przedromańska i romańska. W tomie tym omówiona została sztuka pierwszych chrześcijan Ž od narodzin malarstwa katakumbowego do powstania bazylik w Rawennie i Rzymie, z dekoracjami mozaikowymi powstałymi pod wpływ sztuki bizantyńskiej; kształtowanie się architektury, malarstwa we Włoszech i Hiszpanii; sztuka karolińska i ottońska, rozwój złotnictwa i rzeźby w kości słoniowej; sztuka iryjska; narodziny stylu romańskiego i udział kongregacji kluniackiej w rozprzestrzenianiu się nowych form architektury, rozkwit rzeźby we Francji, Italii i pozostałych krajach Europy Zachodniej, powstanie cykli fresków w kościołach hiszpańskich, francuskich i włoskich oraz malowanych krucyfiksów.

Druga połowa XX wieku jest w sztuce okresem wielości kierunków i tendencji. Początkowo dominują tendencje abstrakcjonistyczne, w Stanach Zjednoczonych rozwija się ekspresjonizm abstrakcyjny, powstaje action painting Pollocka, w Europie powstaje informel (Fontana, Buri), później pojawiaj się też nowa figuracja (Bacon, Freud), a w Ameryce rodzi pop-art, sztuka kinetyczna, hiperrealizm, w Europie op-art, rozwija się sztuka konceptualna (Fluxus,) land art., arte povera. Następuje globalizacja sztuki. Rozwija się sztuka wideo, architektura high-tech i postmodernistyczna, następuje nawarstwienie różnorodnych nurtów.