PERFORMATIVE ASPECTS OF ART The concept of performativity has been usually evoked in the discussions on the philosophy of language and the reflection on theatre and performance art. However, in recent years there have been some attempts to broaden its scope. The theoretically inclined researchers have been working out the main assumptions of the aesthetics of performativity. These are claimed to include the challenging of the boundaries of artistic disciplines, and emphasizing the active role of the recipients, for whom the art works become events developing in consequence of their actions. Besides those attempts to grasp the theoretical consequences of “the performative turn”, one should also note some very interesting practical analyses, employing the theory in the discussion on concrete works from different domain of art. It appears that one can discover transformational potential, focus on change rather than just existence, even in the domains traditionally regarded as “artifactual” (painting, sculpture, installations). The planned volume of “Art Inquiry” will be devoted to the reflection on both directions of expansion of the concept of performativity. We would like the authors to consider its general significance for aesthetics and for the theory of various domains of art. We also hope that they will show the changes occurring when its unique perspective is adopted in the discussion on both theatre, paratheatrical experiments, and film, and the domains which have traditionally emphasized the role of the artistic artifact. The title of this volume invites questions about the possible scope of performativity and its kinds. PERFORMATYWNE ASPEKTY SZTUKI Zagadnienie performatywności podejmowane było najczęściej w rozważaniach z zakresu filozofii języka oraz w refleksji nad teatrem i sztuką performance. W ostatnich latach zauważyć można jednak próby jego rozszerzenia. Z jednej strony zmierzają one do wypracowania założeń estetyki performatywności. Wśród jej cech wskazywane jest kwestionowanie granic poszczególnych dziedzin artystycznych, zaakcentowanie aktywnej roli odbiorców, dla których utwory stają się wydarzeniami rozwijającymi się w wyniku ich działań itd. Oprócz prób sformułowania teoretycznych konsekwencji „zwrotu performatywnego” zauważyć można także bardzo interesujące konkretne analizy polegające na uwzględnieniu właściwych dla niego założeń przy rozważaniu dokonań z różnych obszarów sztuki. Okazuje się, że nawet w obszarach twórczości uważanych tradycyjnie za „wytwórcze” (malarstwo, rzeźba, instalacja) odkryć można aspekty transformacyjne, zakładające nie trwanie, a przemiany. W najnowszym tomie „Art Inquiry” przewidywane jest rozważenie obu zasugerowanych wyżej obszarów ekspansji idei performatywności. Z jednej strony rozważone mają być jej ogólne konsekwencje dla estetyki i teorii różnych dziedzin sztuki. Z drugiej, pokazane zmiany występujące, gdy właściwy dla niej punkt widzenia zostanie uwzględniony zarówno w obszarze refleksji teatralnej, parateatralnej, filmowej, jak w dziedzinach, w których tradycyjnie akcentowano rolę wytwarzanego przedmiotu (dzieła). Tytuł tego tomu ma właściwie charakter pytania o możliwy zakres performatywności i jej odmiany.

Mówi się, że rozpacz jest czarna, a codzienność szara. W Nepalu nie widuje się często tych odcieni, tu życie jest kolorowe. W hipnotyzującym ulicznym tłumie uwagę przykuwają wielobarwne sari, jeden z tradycyjnych kobiecych strojów, jakże inny od noszonej przez Afganki bezkształtnej burki, która jest dla nas symbolem uciemiężenia kobiet. Tymczasem życie Nepalek niewiele różni się od życia muzułmanek. Pod grubszą warstwą pozorów i piękniejszą szatą kryje się bardzo podobna rzeczywistość. Reportaż Edyty Stępczak to przejmująca opowieść o współczesnych nepalskich kobietach, które nie chcą już żyć w tradycyjnym, patriarchalnym społeczeństwie i - stawiając na szali swoje bezpieczeństwo, zdrowie, a często nawet życie - próbują zmieniać zarówno nepalską mentalność, jak i opresyjny system. Rozdarte między tradycją, uwierającą jak sztywny gorset, a aspiracjami i dążeniami, które rozbudza w nich nowoczesny świat, walczą o podstawowe prawa człowieka. [lubimyczytac.pl]

Cieszyński Almanach Pedagogiczny jest periodykiem o tematyce ogólnopedagogicznej, otwartym na szeroko rozumianą współpracę. Powstał z inicjatywy Dyrekcji Instytut Nauk o Edukacji Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie, Uniwersytet Śląski. Tom IV Almanachu na temat Nauczyciel wartością w edukacji. W części recenzje omówiono publikację Elżbiety Marek Koncepcje kształcenia dzieci i nauczycieli w twórczości Ryszrda Więckowskiego (Piotrków Trybunalski 2013). Całość zamyka Kronika, w której podano wybrane osiągnięcia z pracy Instytutu. Almanach (Tom IV) jest skierowany do teoretyków i praktyków historii wychowania i nauczania, pedagogów, nauczycieli, studentów pedagogiki, historii, wiedzy o kulturze i osób zainteresowanych problematyką pedagogiczną.

Cieszyński Almanach Pedagogiczny jest periodykiem o tematyce ogólnopedagogicznej, otwartym na szeroko rozumianą współpracę. Powstał z inicjatywy Dyrekcji Instytut Nauk o Edukacji Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie, Uniwersytet Śląski. Tom 6 Almanachu na temat Miejsce jako wartość kulturowa prezentuje rozważania pedagogiczne, kulturalne, społeczne nad zagadnieniem miejsca i jego wymiaru symbolicznego, kulturalnego i społecznego. W części recenzje omówiono publikację Józefy Bałachowicz, Ireny Adamek (red. naukowa), Kreatywność jako wymiar profesjonalizacji przyszłych nauczycieli wczesnej edukacji. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, 2017, s. 264. Całość zamyka Kronika, w której podano wybrane osiągnięcia z pracy Instytutu. Almanach (Tom 6) jest skierowany do teoretyków i praktyków aksjologii wychowania i nauczania, pedagogów, nauczycieli, studentów pedagogiki, wiedzy o kulturze i osób zainteresowanych wychowawczymi i kulturalnymi aspektami pedagogiki. Publikacja jest adresowana do szerokiej rzeszy nauczycieli, badaczy, animatorów kultury. Monografia może stanowić źródło inspiracji do ciekawych propozycji i badań nad wartościami symbolicznymi, kulturowymi i społecznymi miejsca w naszym życiu indywidualnym oraz zbiorowym.

Latem 1986 roku w starym nadbałtyckim bunkrze umiera szanowany członek lokalnej społeczności - lekarz, ojciec, mąż. Jeszcze tej samej nocy szesnastoletnia Mad, która ostatnia widziała doktora Marka żywego, wyjeżdża do Paryża i na stałe opuszcza Polskę. Wiele lat później, gdy będzie już uznaną lingwistką i wyzwoloną obywatelką Europy, na jej trop wpadnie Jakub, syn Marka. Zagubiony, szuka kogoś, kto weźmie odpowiedzialność za jego złamane życie, nie dostrzega jednak, że już dawno pomylił sprawców z ofiarami. W Madmuazelce Grażyna Plebanek opowiada dwie równoległe historie rodzinne, w których pamięć służy temu, by zapomnieć, a prawda - jak w greckiej tragedii - może okazać się przyczyną klęski. Jednocześnie jest to książka o budowaniu nowych wspólnot, o kształtowaniu tradycji wolnej od przesądów i obalaniu murów, które rosły pokoleniami.

Quin Kincaid jest Poszukiwaczką. To wielki honor i tradycja przekazywana z pokolenia na pokolenie. Ale to, czego się dowiedziała w noc swojej Przysięgi, zmieniło jej świat na zawsze. Życie Quin zostało bowiem zbudowane na oszustwie. Tradycja Poszukiwaczy okazała się nie tyle szlachetna, ile brutalna i bezwzględna. Ojciec dziewczyny jest mordercą. Jej wuj - kłamcą. Jej matka - ofiarą. A chłopiec, którego kiedyś kochała, pogrążył się w zemście, mając na swojej liście także jej rodzinę. Jednak Quin nie jest sama. Shinobu, jej najlepszy przyjaciel i ukochany, to teraz jedyna osoba, której może zaufać. Jedyna osoba, która chce poznać prawdę o Poszukiwaczach równie rozpaczliwie jak Quin. Ale im głębiej będą grzebać w przeszłości, tym mroczniejsza będzie ich teraźniejszość. Wśród zaginionych dawno temu rodzin Poszukiwaczy i niebezpiecznych sojuszów czai się bowiem coś o wiele groźniejszego: złowrogi plan rozpoczęty wiele pokoleń temu, zdolny unicestwić tradycje Poszukiwaczy na zawsze. Przeszłość jest blisko. I zamierza zniszczyć wszystkich.

Raz do roku wody wokół Wysp Owczych przybierają krwawy odcień. Mieszkańcy urządzają grindadráp, czyli tradycyjny połów grindwali. Jedno z upolowanych zwierząt budzi w Farerach grozę – podczas patroszenia rybacy odkrywają w żołądku ssaka makabryczne znalezisko…

Na wyspę zostaje wezwana z Danii policjantka Katrine Ellegaard, która ma poprowadzić śledztwo w sprawie niepokojącego odkrycia. Tymczasem pojawiają się nowe fakty w sprawie, która wstrząsnęła Vestmanną w poprzednim roku. Skazany za tamto przestępstwo odwołuje się od wyroku do Sądu Najwyższego. [źródło : opis z okładki]

Pierwszy rocznik „Prac Polonistycznych ukazał się w Łodzi w 1937 roku, z inicjatywy wybitnych humanistów związanych z Wolną Wszechnicą (ze Stefanią Skwarczyńską na czele). Pismo na trwałe związało się z Łodzią i regionem, ale od początku było periodykiem o charakterze ogólnopolskim. Po wojnie, nie przestając pełnić funkcji forum środowiska macierzystego, zyskiwało z każdym wydanym tomem coraz większy zasięg oddziaływania i coraz mocniejszą pozycję ogólnopolską. Przyjęto i konsekwentnie realizowano zasadę, aby publikować w kolejnych rocznikach artykuły literaturoznawców z rozmaitych ośrodków i środowisk, oraz aby byli to najlepsi specjaliści w zakresie danej problematyki. W ciągu ponad siedemdziesięciu lat istnienia „Prace Polonistyczne” zyskały uznanie i wysoką rangę ze względu na to, że każdy rocznik w zgodnej opinii badaczy wydatnie wzbogacał wiedzę o rodzimej literaturze. Rozprawy opublikowane w „Pracach Polonistycznych” weszły w dziesiątkach pozycji do podstawowej bibliografii każdej epoki literackiej i każdej dziedziny literaturoznawstwa.

Pierwszy rocznik „Prac Polonistycznych ukazał się w Łodzi w 1937 roku, z inicjatywy wybitnych humanistów związanych z Wolną Wszechnicą (ze Stefanią Skwarczyńską na czele). Pismo na trwałe związało się z Łodzią i regionem, ale od początku było periodykiem o charakterze ogólnopolskim. Po wojnie, nie przestając pełnić funkcji forum środowiska macierzystego, zyskiwało z każdym wydanym tomem coraz większy zasięg oddziaływania i coraz mocniejszą pozycję ogólnopolską. Przyjęto i konsekwentnie realizowano zasadę, aby publikować w kolejnych rocznikach artykuły literaturoznawców z rozmaitych ośrodków i środowisk, oraz aby byli to najlepsi specjaliści w zakresie danej problematyki. W ciągu ponad siedemdziesięciu lat istnienia „Prace Polonistyczne” zyskały uznanie i wysoką rangę ze względu na to, że każdy rocznik w zgodnej opinii badaczy wydatnie wzbogacał wiedzę o rodzimej literaturze. Rozprawy opublikowane w „Pracach Polonistycznych” weszły w dziesiątkach pozycji do podstawowej bibliografii każdej epoki literackiej i każdej dziedziny literaturoznawstwa.

Góralszczyzna kojarzy nam sie niezmiennie z Podhalem i Zakopanem, tymczasem w górzystych rejonach południowej Małopolski możemy spotkać jeszcze osiem innych grup górali, z których każda ma swoje tradycje, stroje, pieśni, gwarę, legendy, tańce i postacie. Niematerialne dziedzictwo południowej Małopolski jest niezwykle bogate i różnorodne, ale wciąż mało znane. Postawilismy sobie cel, by nie tylko je udokumentować, ale także opowiedzieć o nim w sposób przystepny i ciekawy. Dlatego własnie do tworzenia tej opowieści zaangażowalismy przede wszystkim miejscową młodzież, lokalne ośrodki kultury, szkoły i stowarzyszenia. Jednym słowem tych, którzy te kulturę dzis tworzą i będą ją przekazywać dalej. Tych, którzy z dumą mogą powiedzieć: „jestem stąd!”.

Stanowi t. 1 cyklu : t. 2 Czas rumianku. Piękna literacka podróż do skrawka Polski sprzed 200 lat. Fascynujące losy rodziny, która potrafiła ocalić miłość i godność. Anna Fryczkowska, zdobywczyni prestiżowych nagród literackich, powraca z epicką, ponadczasową i przepięknie napisaną opowieścią o tym, co w życiu najważniejsze. „Saga o ludziach ziemi” przedstawia losy rodziny wpisane zarówno w rytm przyrody, jak i w wydarzenia historyczne oraz przemiany społeczne w XIX wieku. Inspiracją dla autorki były unikatowe pamiętniki jej dziadka i ojca. Rok 1816. Przez Kujawy przeszła właśnie epidemia przywleczona przez rosyjskie wojska. Do jednej z wymarłych wsi dziedzic sprowadza nowe ręce do pracy. Osiedlają się tam Antek i Hanka, młode chłopskie małżeństwo. Liczą na lepszy los: większy kawałek pola, mniejszą pańszczyznę. Walczą o swoją pozycję w nowej społeczności, o niezależność od dworu, uczą się nowinek od holenderskich osadników. „Saga o ludziach ziemi” to opowieść o czarownicach i śmiertelnych świerkach, o dziadach wędrownych i oszukiwaniu karbowego, o gradach niszczących urodzaj, o chłopskich świętach i radościach, o wierze w Boga i wierze w boginki, o buntach kobiet i mężczyzn, o wolności, na której bohaterom bardzo zależy, a o którą mogą walczyć raczej sprytem niż siłą.

Zagadnienia Rodzajów Literackich to wielojęzyczne czasopismo zostało powołane przez założycieli przede wszystkim dla prezentacji problematyki genologicznej w ujęciach badaczy z Polski i z całego świata. Redakcja podjęła też publikację, w każdym zeszycie, materiałów do przyszłego słownika rodzajów literackich. Oprócz tego ukazywały się tu również artykuły komparatystyczne i teoretycznoliterackie. Obecnie redaktorzy zachowując dotychczasowy profil pisma, otwierają szerzej łamy dla wszelkiego typu studiów literaturoznawczych bez względu na tematykę i założenia metodologiczne. Pojawiać się będą w "Zagadnieniach Rodzajów Literackich" także teksty o tematach kulturoznawczych, które będą penetrować bliższe i dalsze konteksty literatury. "ZRL" to jedyne w Polsce czasopismo wielojęzyczne, w którym kształtuje się międzynarodowa współpraca literaturoznawców Wschodu i Zachodu. Na jego wzór powstał swego czasu w USA genologiczny periodyk „Genre” (o czym anonsowali w artykule wstępnym z pierwszego tomu jego redaktorzy).

Zagadnienia Rodzajów Literackich To wielojęzyczne czasopismo zostało powołane przez założycieli przede wszystkim dla prezentacji problematyki genologicznej w ujęciach badaczy z Polski i z całego świata. Redakcja podjęła też publikację, w każdym zeszycie, materiałów do przyszłego słownika rodzajów literackich. Oprócz tego ukazywały się tu również artykuły komparatystyczne i teoretycznoliterackie. Obecnie redaktorzy zachowując dotychczasowy profil pisma, otwierają szerzej łamy dla wszelkiego typu studiów literaturoznawczych bez względu na tematykę i założenia metodologiczne. Pojawiać się będą w "Zagadnieniach Rodzajów Literackich" także teksty o tematach kulturoznawczych, które będą penetrować bliższe i dalsze konteksty literatury. "ZRL" to jedyne w Polsce czasopismo wielojęzyczne, w którym kształtuje się międzynarodowa współpraca literaturoznawców Wschodu i Zachodu. Na jego wzór powstał swego czasu w USA genologiczny periodyk „Genre” (o czym anonsowali w artykule wstępnym z pierwszego tomu jego redaktorzy).

1) Afganistan gdzie regułą jest brak reguł Afganistan jest krajem niezwykłym, nieobliczalnym – krajem, którego nie można porównać z żadnym innym na świecie. Gdyby nie kolejne najazdy wojsk obcych mocarstw, można by przypuszczać, że Afgańczycy żyjący od setek lat w zamkniętej strukturze rodowo-plemiennej nie mieliby szans na kontakt z obcą cywilizacją… Kraj znajdował się na trasie Jedwabnego Szlaku, znany był jako źródło niezwykle pięknego kamienia – lapis lazuli. Na przestrzeni wieków podbijany był przez różne armie. Wchodził w skład imperium perskiego, grecko-macedońskiego, arabskiego, mongolskiego czy turkijskiego, przejmował zwyczaje i kulturę, języki i religie zwycięzców. To wszystko stanowi o obecnej etnicznej, kulturowej i religijnej różnorodności jego mieszkańców. Gdy w XVIII wieku rodziło się niepodległe państwo afgańskie, wydawało się, że nadchodzi kres wojen. Niestety, Brytyjczycy i Rosjanie swoimi imperialnymi zapędami nie pozwolili Afgańczykom na życie w pokoju. Bitne plemiona obroniły państwowość, ale zapłaciły za to najwyższą cenę. Miliony ofiar i uchodźców , katastrofalny stan praktycznie każdego aspektu życia mieszkańców sprawił, że w chwili obecnej Afganistan należy do najbiedniejszych państw świata, państw skażonych wojną i ludzkim cierpieniem. Książka stanowi przegląd najważniejszych informacji dotyczących kultury, religii, zwyczajów Afgańczyków, historii, języków i składu etnicznego kraju. Autor informatora jest lekarzem wojskowym, który przez kilka lat pracował w misjach pokojowych na Bliskim Wschodzie. 2) Afganistan. Historia - ludzie - polityka Książka jest powieściowym zapisem podróży po Afganistanie latem 2001 r. i wynikiem wypraw badawczych do Azji Środkowej. Bogato ilustrowana, zawiera szczegółowe informacje nt. codziennych zwyczajów, obyczajowości, wierzeń i zawiłości najnowszej polityki Afganistanu. Czytelnik znajdzie w niej szczegółowe kalendarium, które przybliży historię Afganistanu, przede wszystkim zdarzenia ostatnich 22 lat. W Dodatku umieszczono m.in. pełny tekst wywiadu z Ahmedem Shahem Masudem, afgańskim bohaterem narodowym i charyzmatycznym przywódcą, zabitym przez terrorystów miesiąc później. Piotr Michał Balcerowicz (ur. 1964) – orientalista, filozof, kulturoznawca, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i założyciel stowarzyszenia Edukacja dla Pokoju; wybitny znawca nie tylko klasycznej filozofii indyjskiej, ale też realiów i problemów społecznych współczesnego Bliskiego Wschodu i Azji Centralnej. Wielokrotnie odwiedzał Afganistan, gdzie prowadził działalność badawczą ale też pomocową, skupioną na zapewnieniu dostępu do edukacji afgańskim dzieciom i młodzieży.

Książka Rebanksa to poruszająca historia człowieka, który wbrew trendom odnalazł spełnienie w prostocie życia i pokorze wobec natury. Opowieść o związku z rodzinną tradycją, wyjątkowym regionem oraz z naturą, która wyznacza rytm życia mieszkańców. Życie pasterza szczerością i wrażliwością autora podbiło serca milionów czytelników i zachwyciło najbardziej wymagających krytyków. Stało się wydarzeniem literackim w Wielkiej Brytanii i USA oraz bestsellerem w Niemczech, Hiszpanii i Norwegii. [lubimyczytac.pl]