Jakie wyzwania stawia przed ludzkością teraźniejszość? Nowa książka autora światowych bestsellerów Sapiens i Homo deus. „Krótka historia jutra. Yuval Noah Harari, słynny izraelski historyk i wizjoner, w swej najnowszej książce skupia się nie na przeszłości ani na możliwej przyszłości gatunku ludzkiego, lecz na problemach, w obliczu których stoimy obecnie. 21 lekcji na XXI wiek to zaproszenie czytelnika do wzięcia udziału w debacie na temat naszych czasów. Harari z właściwą sobie lekkością, w krótkich rozdziałach, omawia i analizuje zjawiska, które dziś definiują cywilizację homo sapiens i wpływają na jej losy. Donald Trump, Brexit, fake newsy, biotechnologia, sztuczna inteligencja, rozszerzona rzeczywistość, dewastacja środowiska naturalnego, kryzys uchodźczy, terroryzm, schyłek liberalizmu. Co te zjawiska naszej codzienności mówią o człowieku i współczesnym świecie? Harari, jak zwykle, stawia prowokacyjne pytania, ale i udziela błyskotliwych odpowiedzi, dzięki którym nasz coraz bardziej rozpędzony XXI wiek wydaje się choć trochę pojmowalny przez ludzki rozum. Książka 21 lekcji na XXI wiek zamyka hat trick Harariego... Jak zawsze jego tekst jest niezwykle elegancki, ludzki, ujmujący, a często też ironiczny”. - Caroline Sanderson, „The Bookseller”

Noah Harari w słynnej książce "Sapiens. Od zwierząt do bogów" opisywał ewolucję i historię ludzkości. W swym najnowszym dziele stawia kolejny krok- w Homo deus… myśliciel skupia się na teraźniejszych wyzwaniach, szuka odpowiedzi na pytanie, co nas czeka w przyszłości, a przede wszystkim udowadnia, że człowiek pod wieloma względami już stał się równy bogom i przystąpił do realizacji kolejnych marzeń: o nieśmiertelności i szczęściu. Harari z niezwykłą lekkością, a zarazem wnikliwością łączy historię, filozofię, socjologię, biotechnologię i wiele innych dziedzin nauki. Z tego połączenia wyłania się fascynująca wizja XXI wieku jako epoki, w której dokona się najważniejsza i najgłębsza przemiana w dziejach. Śmierć to tylko problem techniczny. Światowe korporacje prowadzą wyścig po nieśmiertelność. Już niebawem najbogatszych będzie stać na przedłużanie swojego życia. Jeśli człowiek będzie nieśmiertelny, jak zmienią się społeczeństwa i religie? Czy ludzkość osiągnie szczęście? Człowiek to biologiczna maszyna, a skoro tak, można nią sterować. W XXI wieku poczucie szczęścia po prostu będzie można włączyć na żądanie.

Osiągnięcia technologiczne i informatyczne gospodarki 4.0 stały się motywacją do wprowadzania na rynku finansowym nowych produktów i usług finansowych oferowanych w świecie cyfrowym i odpowiadających na potrzeby zmieniającego się rynku finansowego. W ten sposób narodziły się innowacje finansowe w gospodarce 4.0. Z jednej strony dają one duże możliwości rozwoju, z drugiej są nowym wyzwaniem, z którym muszą się zmierzyć zarówno instytucje nadzorujące i organizujące ten rynek, jak i jego uczestnicy. W książce dokonano charakterystyki i oceny wybranych innowacji finansowych powstałych dzięki osiągnięciom gospodarki 4.0, której dynamiczny rozwój stał się istotnym elementem obecnych czasów. Autorzy, pracownicy Instytutu Finansów Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, skupili się kolejno na: wykorzystaniu technologii blockchain w finansach, obrocie i opodatkowaniu kryptowalut, emisji cyfrowych tokenów, pozyskiwaniu kapitału za pomocą crowdfundingu z nagrodami, oferowaniu usług w bankowości cyfrowej i za pomocą aplikacji PFM wspierającej zarządzanie domowym budżetem, porównaniu doradcy 2.0 i robodoradcy oraz wykorzystaniu algorytmów uczenia maszynowego w budowie i zarządzaniu portfelem inwestycyjnym, a także na zmianach technologicznych w audycie finansowym. Przy tym poszukiwali odpowiedzi na pytanie o to, w którym kierunku podąża współczesny rynek finansowy działający w środowisku nowoczesnych technologii. Odpowiedź tę znaleźli dzięki opartej na najnowszej literaturze przedmiotu charakterystyce i analizie mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń rozwoju różnych innowacji finansowych. Zachęcamy do sięgnięcia po tę pozycję wszystkie osoby zainteresowane problematyką gospodarki 4.0, szczególnie w aspekcie ekonomicznym i prawnym, podejmujące różnego rodzaju wyzwania związane ze współczesnymi finansami. Mamy nadzieję, że przedstawione przez nas treści pozwolą Czytelnikowi rozwinąć horyzonty i staną się inspiracją do kolejnych żywych dyskusji na temat zmieniającego się świata finansów i przyszłości gospodarki światowej.

Innowacyjność stanowi jeden z zasadniczych czynników kształtowania konkurencyjności. Gwarantuje możliwości efektywnego zaspokajania potrzeb zarówno w skali mikro (np. przedsiębiorstwo, szpital), mezo (m.in. sektor gospodarki, określona przestrzeń geograficzna), jak i makro (gospodarka narodowa, międzynarodowe systemy logistyczne). Wdrażanie kreatywnych działań polegających na tworzeniu i realizacji nowatorskich rozwiązań decyduje bowiem o skuteczności nowych narzędzi systemowych, technologicznych i organizacyjnych. W książce, stosując zasadę „od ogółu do szczegółu”, przybliżono innowacyjność od strony teoretycznej oraz opisano przykłady jej stosowania w systemie logistycznym, elektroenergetycznym i ochrony zdrowia. Zaprezentowano spójne podejście do projektowania i wdrażania konkurencyjnych, innowacyjnych rozwiązań w logistyce. Dzięki zastosowaniu podejścia ekonomicznego oraz z zakresu nauk o zarządzaniu i jakości publikacja daje nowe spojrzenie na zachodzące zmiany oraz pełniejsze ich zrozumienie.

Rozwój nowych technologii, skracanie cyklu życia wyrobów, rosnące zróżnicowanie potrzeb klientów powodują, że problematyka komercjalizacji nowych technologii w ostatnich kilkunastu latach stała się bardzo popularna i nabiera coraz to większego znaczenia. Nowe technologie dla wielu przedsiębiorstw, zwłaszcza tych działających w sektorach podlegających szybkim zmianom technologicznym, stanowią podstawę do budowania przewagi konkurencyjnej, wzrostu i zyskowności. Komercjalizację najprościej można określić jako doprowadzenie do sprzedaży. W przypadku nowej technologii lub oryginalnych wyników badań naukowych w procesie tym menadżerowie muszą zmierzyć się z kilkoma ważnymi decyzjami, które często decydują o sukcesie przedsięwzięcia. Kluczowe decyzje dotyczą: przystąpienia do komercjalizacji (komercjalizować czy nie), wyboru sposobu ochrony własności intelektualnej, sposobu finansowania poszczególnych etapów tego procesu, czy wreszcie sposobu wprowadzania nowej technologii na rynek. Skuteczne i przemyślane wybory składające się na kształt procesu komercjalizacji doprowadzą nie tylko do sprzedaży nowej technologii, ale również przyniosą wartość dodaną zarówno inicjatorom tego procesu, jak i innym uczestnikom łańcucha kreowania wartości (klientom, dla których były tworzone, partnerom biznesowym).

23 maja 2012 roku Wrocławska Rada Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT oraz Dolnośląski Oddział Wojewódzki SITSpoż zorganizowali konferencję pt. „Innowacje w gospodarce żywnościowej – nowe formy współpracy nauki i biznesu”. Podobne tematy konferencji pojawiają się coraz częściej, albowiem konieczność stałego zacieśniania współpracy kadry naukowej i praktyków staje się wymogiem dynamicznie zmieniającej się sytuacji w przemyśle żywnościowym. Chodzi o to, aby kadra naukowa mająca umiejętność rozwiązywania problemów i praktycznego wykorzystania swoich pomysłów znajdowała odbiorców wśród praktyków, a ci, chcąc, by ich zakłady były postrzegane jako innowacyjne, częściej podejmowali współpracę z jednostkami naukowymi. Wizje współpracy sfery nauki i biznesu powinny być podbudowane rzetelną informacją naukową na temat realizowanych prac badawczych w poszczególnych ośrodkach naukowych, wyników badań projektów naukowych o charakterze aplikacyjnym realizowanych w konkretnych zakładach przemysłu spożywczego, jak też badań podstawowych oraz opracowaniami o charakterze przeglądowym obrazującymi stan wiedzy na dany temat. Temu celowi mają także służyć prace zamieszczone w kolejnym numerze NIT przygotowane przez pracowników Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu i Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz kadry naukowej Wydziału Inżynieryjno-Ekonomicznego Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Tematykę zamieszczonych prac pokrótce omówiono poniżej. W zarządzaniu jakością istotną rolę w zapewnieniu jakości i bezpieczeństwa żywności odgrywają audyty wewnętrzne. Na przykładzie Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Kaliszu przedstawiono korzyści wynikające z wdrożonego i sprawnie funkcjonującego Systemu Zarządzania Jakością oraz podejmowanych działań służących jego doskonaleniu na bazie przeprowadzanych audytów. Przedstawiono także rolę analizy SWOT w ocenie przyjętej strategii rozwoju przedsiębiorstwa. W kolejnej pracy starano się określić zależność wpływu zróżnicowanej wydajności polędwicy sopockiej poprzez zastosowanie czterech poziomów nastrzyku mięśni Ld świń rasy Wielka Biała Polska solanką: 15, 30, 45 i 60%, na jej ocenę właściwości fizykochemicznych, analizę sensoryczną oraz konsumencką akceptowalność. Autorzy kolejnego artykułu postawili sobie za cel możliwość wykorzystania, w stopniu większym niż do tej pory, miodu w przemyśle. Miód stosowany był początkowo jako substancja słodząca (należy pamiętać, że zachowuje on swoje właściwości czynne w temperaturze poniżej 40 st. C), po czym został wyparty przez cukier, a jego wykorzystanie na skalę przemysłową jest utrudnione, gdyż cechuje się on lepką konsystencją i ulega procesowi krystalizacji. Dlatego wysuszenie miodu lub wyprodukowanie z niego proszku stanowiłoby duże udogodnienie. O ile zastosowanie substancji nośnikowych umożliwia podwyższenie temperatury przemiany szklistej i wysuszenie miodu, o tyle wytworzenie miodu w proszku o dobrych właściwościach funkcjonalnych, z małym dodatkiem nośników i niewielką utratą związków biologicznie aktywnych jest wyzwaniem dla autorów zamieszczonego w tym wydaniu opracowania; jest to też wyzwanie dla wielu laboratoriów badawczych. Ciekawe rozwiązanie wykorzystania produktu odpadowego, tj. frakcji glicerolowej w procesie mikrobiologicznej syntezy 1,3-propanodiolu z wykorzystaniem bakterii z rodzaju Clostridium, zaproponowano w następnym artykule. Na podstawie uzyskanych wyników badań dla 45 izolatów testowanych na różnych pożywkach produkcyjnych, które okazały się wydajne w konwersji glicerolu do 1,3 propanodiolu, autorzy uważają, że zagadnienie wykorzystania surowców odpadowych w procesach biokonwersji jest przyszłościowe oraz że zintegrowane procesy biotechnologiczne w niedługim czasie staną się konkurencyjne dla produktów frakcjonowania ropy naftowej. Profil składu kwasów tłuszczowych tłuszczu mleka pozyskanego od krów pochodzących z małych indywidualnych gospodarstw regionu Warmii i Mazur jest ciekawym kompendium wiedzy umożliwiającym czytelnikowi wypracowanie własnej opi (...)

Oddajemy do rąk czytelników kolejny, trzeci tom czasopisma Nauki Inżynierskie i Technologie. W tym numerze prezentujemy prace z kilku ośrodków naukowych. Ich tematyka dotyczy takich zagadnień, jak zachowanie higieny mycia w zakładach mleczarskich, monitorowanie procesów mycia w przepływie, wykorzystanie mikroorganizmów i surowców odpadowych w biotechnologii, możliwości energetycznego wykorzystywania odpadów pochodzenia rolniczego i innych ekologicznych źródeł energii oraz ocena jakości korzenia selera podczas przechowywania, a także wpływ fermentacji alkoholowej na zmiany NNKT w pestkach z czarnej porzeczki. Chcąc zainteresować odbiorców zamieszczonymi artykułami, postanowiliśmy we wstępie nie tylko przybliżyć ich tematykę, ale także omówić pokrótce zastosowaną terminologię, która dla niektórych czytelników może być nowa. Mamy nadzieję, że zabieg ten nie tylko zachęci do czytania, ale też je ułatwi. W pierwszej pracy wykorzystano metodę nanofiltracji przy użyciu poliamidowych membran rurkowych do otrzymania koncentratu serwatki kwasowej i określono zmiany szybkości permeacji oraz zmiany zawartości wybranych pierwiastków. W procesach przetwórczych serwatki znajduje zastosowanie jedna z membranowych technik separacji, tj. nanofiltracja, umożliwiająca zmniejszenie zawartości substancji mineralnych w koncentracie i częściowe usuwanie kwasu mlekowego, dzięki zdolności selektywnej permeacji (przejścia przez membranę) jonów jednowartościowych i związków organicznych o małej masie molekularnej. W przemyśle mleczarskim wykorzystuje się membrany nanofiltracyjne wykonane z różnych materiałów. Autorzy przebadali w swoim eksperymencie najmniej popularne membrany rurkowe wykonywane z poliamidu. W drugiej pracy przedstawiono wyniki badań nad biotechnologicznymi możliwościami wykorzystania bakterii z rodzaju Citrobacterw procesach bioremediacyjnych, produkcji związków o dużym znaczeniu gospodarczym – np. pirogalolu czy 1,3-propanodiolu oraz wytwarzaniu enzymów (amylaz, lipaz, metylaz). Pałeczki Citrobacter spp. akumulują i unieszkodliwiają metale ciężkie, takie jak np. miedź, cyrkon czy uran. Bakterie z rodzaju Citrobacterwykazują się ruchliwością, która jest cechą zwiększającą ich zdolności bioremediacyjne. Bioremediacja to technologia usuwania zanieczyszczeń z gleby i wód podziemnych za pomocą żywych mikroorganizmów w celu katalizowania, destrukcji lub transformacji różnego rodzaju zanieczyszczeń w formy mniej szkodliwe. W trzecim opracowaniu Autorzy postawili sobie za cel ocenę możliwości syntezy biosurfaktantów przez drożdże Candida bombicolaw podłożach zawierających glukozę i wybrane produkty uboczne i/lub odpady przemysłu spożywczego i oleochemicznego. Wykazano, że synteza biosurfaktantów była większa, gdy w podłożu znajdowała się glukoza i hydrofobowe źródło węgla, a zadowalające wyniki uzyskano, gdy do podłoża YPG dodano sopstok. Nie uzyskano większego stężenia biomasy i soforolipidów, gdy sopstok dodawano do podłoża hodowlanego po wstępnym, 24-godzinnym namnożeniu biomasy drożdży w podłożu jedynie z glukozą, bez odpadu. Autorzy wyjaśniają, że soforolipidy to zewnątrzkomórkowe biosurfaktanty, glikolipidy, syntetyzowane głównie przez drożdże Candida bombicola, Candida apicola, Candida bogoriensisi Candida kuoi sp.nov. Biosurfaktanty, czyli powierzchniowo czynne cząsteczki wytwarzane przez żywe komórki, produkowane są z udziałem nie tylko drożdży, ale także bakterii oraz grzybów strzępkowych. Znane są również surfaktanty pochodzenia roślinnego czy zwierzęcego. Sopstok to produkt uboczny, powstający podczas rafinacji chemicznej surowych olejów roślinnych, zawierający mydła, neutralny tłuszcz oraz zanieczyszczenia. W czwartej publikacji dokonano oceny możliwości energetycznego wykorzystywania odpadów pochodzenia rolniczego. Autorzy przyjęli następującą definicję bioodpadów z przemysłu rolno-spożywczego są to odpady, które ulegają biodegradacji - zgodnie z ustawą [Ustawa o odpadach... 2001] rozumie się przez to odpady ulegające rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów oraz że jest to biomasa powstająca (...)

Czwarty numer NIT otwiera praca, w której przedstawiono wyniki badań nad wykorzystaniem węgli aktywnych o różnych właściwościach powierzchniowych do oczyszczania zużytego medium smażalniczego. W kolejnych publikacjach autorzy skoncentrowali uwagę na: możliwości syntezy lipidów przez mikroalgi oraz wykorzystania oleju z alg w przemysłowej produkcji biodiesla, eksperymentalnym doborze najbardziej odpowiedniego układu do selektywnej ekstrakcji kwasu jabłkowego, analizie wybranych ogniw łańcucha logistycznego mleka i jego przetworów w Polsce, nowych formach bezpośredniej sprzedaży produktów rolnych na przykładzie coraz bardziej popularnych „mlekomatów”, próbach znaczącego zwiększenie zawartości wapnia w serach twarogowych, matematycznym modelowaniu kinetyki suszenia konwekcyjnego, mikrofalowo-konwekcyjnego oraz dwustopniowego (hybrydowego) miąższu jabłka i wyboru modelu najlepiej opisującego proces suszenia oraz ocenie jakości owoców pochodzących z województwa podkarpackiego pod względem zawartości kadmu i ołowiu. Całość kończy krótka relacja z 58 Międzynarodowego Kongresu Nauki i Technologii Mięsa (ICoMST, Montreal, Canada 2012) sporządzona przez dra Y. Xionga, profesora wchodzącego w skład Rady Naukowej NIT.

W „Pracach Instytutu Elektrotechniki” publikowane są oryginalne artykuły naukowe, prace przeglądowe, prace habilitacyjne i skrócone prace doktorskie z zakresu szeroko pojętej elektrotechniki. Czasopismo ukazuje się nieprzerwanie od 1951 roku. Początkowo zawierało artykuły oparte na wykonanych w Instytucie Elektrotechniki badaniach tak teoretycznych jak i doświadczalnych. Obecnie na łamach "Prac IEL" bardzo często goszczą autorzy spoza Instytutu – z kraju i zagranicy. Wszystkie artykuły naukowe zgłoszone do publikacji w czasopiśmie były zawsze recenzowane.

W „Pracach Instytutu Elektrotechniki” publikowane są oryginalne artykuły naukowe, prace przeglądowe, prace habilitacyjne i skrócone prace doktorskie z zakresu szeroko pojętej elektrotechniki. Czasopismo ukazuje się nieprzerwanie od 1951 roku. Początkowo zawierało artykuły oparte na wykonanych w Instytucie Elektrotechniki badaniach tak teoretycznych jak i doświadczalnych. Obecnie na łamach "Prac IEL" bardzo często goszczą autorzy spoza Instytutu – z kraju i zagranicy. Wszystkie artykuły naukowe zgłoszone do publikacji w czasopiśmie były zawsze recenzowane.

W „Pracach Instytutu Elektrotechniki” publikowane są oryginalne artykuły naukowe, prace przeglądowe, prace habilitacyjne i skrócone prace doktorskie z zakresu szeroko pojętej elektrotechniki. Czasopismo ukazuje się nieprzerwanie od 1951 roku. Początkowo zawierało artykuły oparte na wykonanych w Instytucie Elektrotechniki badaniach tak teoretycznych jak i doświadczalnych. Obecnie na łamach "Prac IEL" bardzo często goszczą autorzy spoza Instytutu – z kraju i zagranicy. Wszystkie artykuły naukowe zgłoszone do publikacji w czasopiśmie były zawsze recenzowane.