Książka dotyczy dwóch kwestii społecznych -starości i aborcji -omawianych z perspektywy artystycznej (filmowej) i socjologicznej. Autorka ukazała oba zjawiska, odwołując się do współczesnego kina amerykańskiego, europejskiego i polskiego, zwracając uwagę na subiektywny, kulturowo uwarunkowany przekaz filmowy w odniesieniu do rzeczywistości. Przedstawiła także wyniki badań własnych na temat recepcji wybranych filmów o starości i aborcji. Publikacja jest skierowana do szerokiego grona humanistów, miłośników kina, w tym szczególnie do studentów socjologii, kulturoznawstwa, dziennikarstwa i kierunków filmoznawczych. „Oryginalność książki polega na łączeniu kompetencji socjologa z zainteresowaniami współczesnym filmem oraz wiedzą o filmie. Pojęcia socjologiczne i relacje o badaniach społecznych odnoszone są do materii artystycznej. Badanie ma charakter krytycznej analizy wybranych filmów z perspektywy socjologii. Kiedy filmoznawstwo uprawia socjolog, spotyka się z krytyką ze strony filmoznawców, a jeśli filmoznawcy analizują problemy społeczne w filmie, ujawnia się brak znajomości badań społecznych w danej kwestii. Praca jest oryginalna i – jak każde badanie z pogranicza dyscyplin – wiąże się z podjęciem pewnego ryzyka.” Z recenzji prof. dr. hab. Bogusława Sułkowskiego

Obecnie, osoby w wieku podeszłym stanowią ponad 10% ogólnej populacji świata, a według prognoz ten odsetek cały czas wzrasta. Postęp cywilizacyjny powoduje, że żyjemy dłużej i nic w tym dziwnego, że chcemy jak najdłużej w pełni funkcjonować w społeczeństwie czerpiąc z życia satysfakcje i radość i zachować zdrowie. Odpowiednia dieta i aktywny tryb życia stanowią do tego najwłaściwszą drogę. Publikacja w całości została poświęcona tematyce starzenia się i zdrowej diecie seniora. Pozwala zrozumieć starość jako naturalny i fizjologiczny etap życia człowieka. Opisuje zmiany zachodzące w organizmie i wynikające z tego dolegliwości seniorów, a także porusza problem postrzegania starości zarówno przez nich samych jak i przez osoby młode. Książka zawiera informacje o chorobach towarzyszących starości i zaburzeniach w stanie zdrowia, w których zastosowanie odpowiedniego postępowania dietetycznego może przynieść pozytywne efekty zdrowotne poprzez łagodzenie objawów, zahamowanie toczącego się procesu chorobowego zmniejszając ryzyko groźnych powikłań. Istotnym elementem książki jest znaczenie żywienia w chorobach neurodegeneracyjnych objawiających się zaburzeniami funkcji poznawczych. Poza zaleceniami dietetycznymi Autorka wskazuje na duże znaczenie opiekuna niesamodzielnej osoby starszej, by utrzymać dobry stan odżywienia, dobre samopoczucie i zachowanie wysokiej jakości życia niepełnosprawnej osoby starszej. Przedstawiono m. in. praktyczne wskazówki dotyczące karmienia czy komunikacji z osobami dotkniętymi demencją. Książkę kierujemy do wszystkich seniorów, członków ich rodzin i opiekunów, a także pielęgniarek, lekarzy, dietetyków, pracowników placówek opieki krótko- i długoterminowej i wszystkich innych, którzy pragną dowiedzieć się w jaki sposób, za pomocą racjonalnego odżywiania i zdrowego stylu życia opóźnić procesy starzenia, zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób wieku podeszłego osób, a także jak zachować siły i witalność, by jak najdłużej cieszyć się niezależnym życiem i sprawnością fizyczną.

O autorce: Alžběta Bublanová w 2012 r. zdobyła nagrodę Máchova růže od Akademii Czeskiej Literatury za zbiór opowiadań „Čtyři stěny”. Opublikowała powieści „V Tichu”, „Barák” (Kamienica), „Ti, kterým se narodíš” oraz opowiadania „Odraz ode dna”. Urodzona w Brnie, ukończyła Akademię Literacką im. Josefa Škvoreckiego w Pradze. O książce: Psychologiczna proza, która zagląda w duszę i niesie obserwacje dotyczące życiowych wyborów. Daje nadzieję, że nie jest za późno, by żyć. Bohaterka „Kamienicy" obserwuje ludzi i snuje w głowie ich wydumane historie. Analizuje siebie, własne ciało i podejmowane decyzje. Poświęca dużo uwagi córce, która wyszła z nałogu alkoholowego i także uczy się żyć na nowo. „Kamienica" opowiada o nieubłaganym przemijaniu, zapomnianych pasjach i porzuconych pragnieniach oraz próbach powrotu do swojego serca. Jest idealną lekturą, bo dodaje wiary we własne siły i przekonuje, że nigdy nie jest za późno na życie pełną piersią. To książka, którą warto częstować się codziennie po kawałku. Alžběta Bublanová posiada oryginalny styl snucia historii. Rozmyślnie zadaje pytania o sens życia, zwinnie obrazuje relacje matki i córki, przekonująco interpretuje myśli. W twórczości stawia na prozę życia, opisując ją szczegółowym językiem i tworząc świadomie ukształtowany obraz postaci. Jej wizja daje nadzieję, że można pójść nową drogą, na którą dotychczas nie miało się odwagi. Fragment recenzji: „Autorka bardzo szczegółowo zajmuje się psychologią postaci matki i córki, ich bardzo skomplikowaną relacją naznaczoną alkoholizmem córki. Żadna z postaci nie stanowi odzwierciedlenia doświadczeń autorki. Alžběta Bublanová nie jest w wieku zbliżonym do książkowej matki, która jest na emeryturze, ani nie ma doświadczenia książkowej bezdzietnej córki, poruszającej się na krawędzi egzystencji. Mimo to autorka pokazała obie postacie bardzo dobrze i wiarygodnie. Dzięki bogatemu językowi „Kamienica” staje się literaturą, która się nie narzuca, ale jest bardzo interesującą, świadczącą o talencie jej autorki, która, jak podkreśliłem na wstępie, ma jeszcze wiele przed sobą.” – Jiří Lojín, Vaše Literatura

To powinien być dzień śmierci Ovego. To wreszcie miał być ten cholerny dzień, kiedy Ove w końcu to zrobi. Żeby znów z nią być. Bo ma już wszystkiego dość. Dużo w życiu przeszedł, a teraz musi funkcjonować w świecie, który nie rozumie jego żelaznych zasad i istoty rutyny, świecie pełnym fircyków, blond fląder i białych koszul, bez swojej Sonji. Jest przekonany, że nadszedł czas, aby się ewakuować. Tyle że najpierw na drodze staje mu ten gamoń, który nie potrafi zaparkować z przyczepą ani otworzyć okna, żeby nie spaść z drabiny. I jego ciężarna żona, która zjawia się w najmniej oczekiwanych momentach i w wieku trzydziestu lat nadal nie ma prawa jazdy, więc trzeba ją wszędzie wozić. Ove nie przewiduje, że świat ma mu jeszcze dużo do zaoferowania, a on sam może dać wiele innym. Nie tylko ludziom. Bo jest jeszcze kot.

Czasopismo naukowe Nauki Przyrodnicze dedykowane jest młodym naukowcom. Znajdą Państwo w nim artykuły naukowe pisane językiem zrozumiałym dla niespecjalistów. Spis artykułów aktualnego numeru: 1.The nutritional value of acient grains. 2.Starzenie się ludzkiego organizmu - nieunikniony skutek cyklu biologicznego. 3.Rola białek powierzchniowych lactobacillus helveticus w zdolności do biosorpcji jonów kadmu. 4. Stan obecny i predykcje liczebnościowe żubrów (Bison bonasus L.). Czasopismo widnieje w wykazie B listy czasopism punktowanych z notą 2 pkt. Lista wydawana jest przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Już pobieżny przegląd zawartości współczesnych podręczników socjologii unaocznia, że dyscyplina ta jest wielce zróżnicowana. Przekonują też o tym uniwersyteckie programy nauczania socjologii. Zawierają one, w różnej kolejności, takie zagadnienia, jak: struktura społeczna, stratyfikacja, nierówności społeczne, zmiana społeczna, interakcja, socjalizacja, kultura, rodzina, wychowanie. Teksty zawarte w tej książce nie nawiązują do tych zagadnień. Uzasadniony jest więc tytuł: Pobocza socjologii. Bo na poboczach głównego nurtu socjologii sytuują się refleksje autora.

Od Redakcji (fragment) Tematem organizującym treść artykułów tego zeszytu Przeglądu Socjologicznego jest szeroko pojmowana problematyka wsparcia społecznego. Świadczenie i otrzymywanie wsparcia w ramach kontaktów społecznych przebiega w określonej przestrzeni społecznej, a jeśli dotyczy podstaw bytowych w przestrzeni socjalnej. W ostatnich latach wskutek obserwowanego kryzysu zabezpieczających funkcji dwóch podstawowych struktur społecznych: rodziny i państwa oraz postępującej indywidualizacji życia i pauperyzacji znaczących grup społecznych, zachowania pomocowe, poprzez które członkowie społeczeństwa zaspokajają bardziej lub mniej podstawowe potrzeby, zyskują na znaczeniu. Studia podejmowane w ramach socjologii, gerontologii, polityki, pedagogiki społecznej, a także ekonomii ujawniają różne kierunki ich refleksji, dylematy badawcze i sposoby analizy problemu: wzorów i determinant zachowań pomocowych. Składające się na niniejszy tom artykuły dotyczą teoretycznych i empirycznych aspektów współczesnych studiów nad sieciami społecznymi, których treścią jest oferowanie lub świadczenie pomocy jednostkom w ramach ich różnych bezpośrednich kontaktów oraz w ramach struktur o zróżnicowanym poziomie ich zorganizowania, o różnym zasięgu przestrzennym. Rozważania podjęte w tym tomie cechuje pluralizm problemów badawczych, sposobów ich konceptualizacji, prezentacji, zastosowanych przez autorów podejść metodologicznych oraz zbiorowości społecznych, których potrzeby i dostęp do wsparcia uczyniono przedmiotem analizy. Wśród zbiorowości badanych są nie tylko grupy i kategorie społeczne powszechnie uznane jako doświadczające wielorakich deficytów i wymagające pomocy (żyjący w biedzie, osoby w podeszłym wieku), ale także środowiska, które wykazują tendencje do samoorganizowania się (np. środowiska lokalneosiedli, stowarzyszenia migrantów).

Niniejszy numer „Przeglądu Socjologicznego” poświęcony jest problematyce starości i starzejącej się populacji. Prognozy demograficzne dotyczące wzrostu liczebnego ludzi starszych wymuszają podejmowanie decyzji politycznych i administracyjnych przekładających się na projekty „zagospodarowania starości”, jako zjawiska nieuchronnego wymagającego namysłu wielu dyscyplin i wsparcia różnych instytucji. Można zauważyć, że w przeciągu ostatnich kilkudziesięciu lat przeszliśmy, w ramach socjologii starzenia się (sociology of ageing) i gerontologii społecznej od paradygmatu „straszenia starością” i wycofywania się osób starszych z pełnienia różnych ról społecznych do paradygmatu „waloryzowania starości” poprzez promocję aktywnego, dobrej jakości, życia uwarunkowanego stanem zdrowia. Zarówno w aspekcie poznawczym jak i praktycznym dąży się do pokazania, że starzy ludzie mają swoje miejsce w rodzinie, społeczności lokalnej, państwie. Seniorzy stanowią ważną część życia społecznego i kulturalnego, a zaspokajanie specyficznych potrzeb ludzi starszych może stanowić impuls dla rozwoju różnych dziedzin gospodarki. Warto przypomnieć, że w 2012 r. obchodziliśmy Europejski Rok Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej (Europen Year for Active Ageing and Solidarity between Generations 2012), którego celem było stworzenie lepszych możliwości do aktywnego starzenia się poprzez promowanie działań w obszarze: zatrudnienie, uczestnictwo w społeczeństwie, niezależne życie. Kluczowe dla różnych projektów badawczych oraz działań z zakresu polityki społecznej było wskazanie determinantów biologicznych, społecznych, ekonomicznych implikujących aktywność i zachowania prozdrowotne. Artykuły przedstawione w tomie podejmują wybiórczo różne zagadnienia związane ze starością i starzejącym się społeczeństwem. Prezentują zainteresowania własne badaczy, mające źródła w socjologicznej refleksji nad starzeniem się jednostek i populacji. Przyjęta perspektywa pokazuje, że proces starzenia się biologicznego, psychicznego, społecznego i ekonomicznego jest zindywidualizowany, zależy od wielu czynników. Seniorzy stanowią grupę zróżnicowaną pod względem wieku, samodzielności, sprawności funkcjonalnej, dlatego wymagają zróżnicowanego wsparcia instytucjonalnego i solidarności międzypokoleniowej. Zauważalna zmiana w myśleniu o starszym pokoleniu polega zwłaszcza na konieczności włączenia ich w proces aktywnego starzenia się, podtrzymania i rozwijania sprawności funkcjonalnej oraz zmianie społecznego postrzegania starości. Wraz ze wzrostem populacji ludzi starszych dynamicznie rozwija się gerontologia traktowana jako nauka badająca procesy starzenia się i starości w różnych wymiarach, a zwłaszcza biologiczno-medycznym, demograficzno-ekonomicznym i społeczno-kulturowym. Konstytuują się także nowe obszary badawcze i subdyscypliny gerontologiczne, jak np. gerontotechnologia, psychogerontologia, bioetyka gerontologiczna. Przekłada się to na różne interdyscyplinarne projekty badawcze oraz działania praktyczne zmierzające do aktywizacji środowiska ludzi starszych oraz tworzenia spójnej polityki społecznej. Tematyka artykułów niniejszego tomu nawiązuje do trzech istotnych problemów związanych ze starością i starzejącym się społeczeństwem: –– zabezpieczenie społeczne i aktywna polityka społeczna wobec potrzeb seniorów: dostęp do zasobów instytucjonalnych, sytuacja życiowa człowieka starszego i odpowiedzialność rodziny; –– problemy zdrowia i choroby wieku starszego: dostęp do publicznych i komercyjnych usług medycznych, medykalizacja starości, racjonowanie wiekowe usług zdrowotnych, dyskryminacja w systemie opieki medycznej; –– procesy demograficzne i ich skutki społeczno-gospodarcze: starzenie się populacji, osoby bardzo stare i ich potrzeby. Oprócz tekstów badaczy polskich w tomie przedstawiono dwa artykuły w języku angielskim, które można potraktować jako przykłady analizy procesów demograficznych oraz dostępności do usług zdrowotnych, prowadzonych z różnych perspektyw praktycznych. Prof. David Brown przedstawia sytuację demograficzną w Polsce na tle proc (...)

Znakomity podręcznik wprowadzający w problematykę psychologii starości: całościowo ujmuje tematykę wieku starszego przewidzianą programem studiów na kierunku psychologia, przybliża problemy psychologiczne osób starszych związane z zaburzeniami zdrowia psychicznego i somatycznego, ukazuje potencjalność człowieka w podeszłym wieku - jego ciągłą zdolność do zmagania się z problemami życia codziennego, podręcznik dla studentów psychologii, pedagogiki, medycyny oraz dla profesjonalistów i wolontariuszy wspierających osoby starsze.

Monografia koncentruje się wokół zagadnień istotnych dla wychowania i profilaktyki zachowań ryzykownych pod względem teoretycznym i praktycznym. Omawia rolę wartości w procesie dojrzewania osobowego oraz rolę nauczyciela w wychowaniu do wartości, aksjologiczny wymiar programów profilaktycznych, preferowane wartości wychowanków opieki zastępczej w Polsce, obowiązki etyczne społeczeństwa wobec dzieci z rodzin z problemem alkoholowym czy opinię współczesnej młodzieży na temat rodziny. Jest to ujęcie interdyscyplinarne, głównie psychologiczne, pedagogiczne i socjologiczne, zawierające wiele interesujących rozwiązań metodycznych, m.in. próbę konstrukcji narzędzia do pomiaru „pozytywnego rozwoju młodzieży”, profilaktykę wobec dzieci wysoko wrażliwych czy młodzieży używającej substancji psychoaktywnych. Publikacja omawia profilaktykę w kontekście psychologii sportu, a także w wsparcie społeczne jako profilaktykę niekorzystnych następstw starzenia się i starości

Opracowanie ma charakter poglądowo-teoretyczny, powstało bowiem na podstawie przeglądu dostępnej literatury przedmiotu (polskiej i zagranicznej). Publikacja skierowana jest zarówno do naukowców jak i studentów zajmujących się tematyką starzenia się ludności, starości i osób starszych oraz do coraz szerszego grona zainteresowanych tymi zagadnieniami praktyków, w tym polityków i decydentów oraz reprezentantów usług publicznych, przedstawicieli mediów i organizacji pozarządowych.

Truizmem jest mówienie o tym, że ludność świata coraz bardziej się starzeje. Na ulicy, w pracy, w bankach i w polityce coraz częściej spotykamy osoby starsze. Ale właściwie kogo mamy na myśli, używając tego pojęcia? Czy utarte przed wieloma laty określenie odnoszące się do osób, które z racji wieku usuwają się z życia społecznego, stają się mniej lub bardziej niesamodzielne, nazywane w mediach staruszkami, choć ukończyły dopiero 60 lat życia, pozostaje nadal aktualne? Jeśli tak, to w jakim zakresie, bo na procesy starzenia się człowieka nieco inaczej patrzy geriatra, psycholog, demograf czy polityk społeczny. Odzwierciedlenie naszego stosunku do starości i ludzi starszych znajdziemy w używanym języku, w polszczyźnie. Rozważaniom nad dylematami związanymi z definiowaniem człowieka starszego, tym instytucjonalnym i potocznym, jest poświęcona prezentowana monografia. Jest to pierwsza w polskim piśmiennictwie publikacja, w której autorzy, reprezentujący różne dziedziny nauki, próbują odnieść się do – z jednej strony – pewnych uniwersalnych cech procesów starzenia się człowieka, a z drugiej – wskazać na zachodzące współcześnie zmiany, które mają wpływ na weryfikację tradycyjnych ujęć w definiowaniu człowieka starszego. Książka jest adresowana przede wszystkim do tych, którzy w swojej pracy zawodowej stykają się z osobami starszymi jako klientami, współpracownikami, pacjentami, podopiecznymi. Składa się z sześciu rozdziałów, w których autorzy podejmują m.in. kwestie podwójnego starzenia się ludności, eufeminizowania starości i ageizmu.

Zaangażowanie antropologa łączy trzy postawy autobiograficzne - świadectwa, wyznania, wyzwania. Osią pracy jest napięcie między konwencjonalną teorią antropologiczną a przeżyciem, zwłaszcza przeżyciem granicznym choroby, śmierci i cierpienia. Autor odrzuca utrwalony sposób pisania o tych kwestiach, sprowadzający się najczęściej do rejestracji i interpretacji „rytuałów” im towarzyszących, społecznych wyobrażeń czy obrazów medialnych. Ze szlachetną premedytacją stawia przed czytelnikiem „nagą” prawdę przeżycia, jej banalność, marginesowość, jej wstyd i efekt poniżenia. Au-tor wadzi się z naszą mentalnością, z naszym najgłębszym „ja”, dokonując swoją pracą znaczącej transgresji etycznej. Tym, co wyróżnia autora spośród innych, jest wariant antropologii zaangażowanej przedstawiany ostentacyjnie, ma charakter programowego manifestu, zanurzenia zaangażowania w żywiole autobiograficznym. Trzy postawy jego autobiograficznego „ja” wybrzmiewają wspólnie. Antropologiczny lógos odnajduje w postawie świadectwa argumentacyjną siłę opisu zdarzeń i stawia na „wymowę faktów”. Antropologiczny ethos lokuje się w postawie wyznania, by odpowiednio ukształtowany w swej słownej formie badawczy raport mógł stać się - ujawniającą doświadczenia i przeżycia - przekonującą antyfikcją. Antropologiczny pathos przybiera postawę wyzwania, a czyni to, etycznie umocowany, dla poruszenia innych antropologów jako badaczy‒ludzi.

Publikacja dotyczy usług opiekuńczych i asystenckich świadczonych starszym osobom niesamodzielnym. W pierwszej części przedstawiono krótką analizę zjawisk starości i samotności osób starszych jako wieloaspektowych wyzwań dla polityk publicznych oraz charakterystykę wybranych modeli opieki nad osobami niesamodzielnymi stosowanych na świecie. Część drugą poświęcono analizie zakresu i sposobu wykonywania usług opiekuńczych skierowanych do starszych osób niesamodzielnych w Polsce. Bazuje ona na badaniach przeprowadzonych w ramach projektu Profesjonalizacja usług asystenckich i opiekuńczych dla osób niesamodzielnych – nowe standardy kształcenia i opieki na terenie pięciu województw: mazowieckiego, warmińsko-mazurskiego, podkarpackiego, wielkopolskiego i śląskiego. W książce zaprezentowano ograniczenia osób zależnych i wynikające z nich potrzeby, czynności realizowane przez opiekunów w celu ich zaspokojenia, a także trudności związane ze świadczeniem usług opiekuńczych. Starano się zidentyfikować źródła tych problemów oraz sformułować praktyczne wskazówki służące ich przezwyciężaniu i odnoszące się do standardów usług opiekuńczych dla osób niesamodzielnych.