Raport przedstawia wyniki badań prowadzonych w 2015 roku. Badania dotyczyły najważniejszych aspektów związanych z działalnością inwestorów zagranicznych w województwie łódzkim. Przyjęto zasadę, że każdy z zespołów badawczych przeprowadzał badania w swoim regionie. Stąd zespół badawczy Uniwersytetu Łódzkiego przeprowadził badania dotyczące bezpośrednich inwestycji zagranicznych w regionie łódzkim zamkniętym w granicach administracyjnych województwa łódzkiego. Badaniami objęto wszystkie jednostki samorządowe województwa oraz większość przedsiębiorstw z udziałem kapitału zagranicznego.

W ostatnich latach w Polsce zaobserwować można coraz większe zainteresowanie tematyką związaną z funkcjonowaniem struktur samorządowych, rozwojem lokalnym i regionalnym w rozmaitych aspektach. Źródłem tego zjawiska są niewątpliwie intensywne przemiany społeczno-gospodarcze. W ich wyniku wzrasta upodmiotowienie społeczności lokalnych i regionalnych. W efekcie obserwujemy kształtowanie się społeczeństwa obywatelskiego, którego przedstawiciele chcą w coraz większym stopniu mieć wpływ na swoje otoczenie, stając się coraz bardziej wymagającym partnerem dla władz lokalnych i regionalnych. W niniejszym numerze czasopisma „Biblioteka Regionalisty” znajdą Państwo zbiór interesujących, a zarazem różnorodnych artykułów naukowych, poświęconych aktualnym problemom i zagadnieniom rozwoju lokalnego i regionalnego, jak np.: rozwój przestrzenny we współczesnych realiach, bezpośrednie inwestycje zagraniczne jako czynnik rozwoju regionalnego, problemy regionalnej polityki miejskiej czy strategie rozwoju JST. W publikacji poruszone zostały także kwestie związane z samorządem terytorialnym w warunkach governance i sieci, gospodarką uczącą się oraz rozwojem kreatywnych miast. Są to niewątpliwie najaktualniejsze zjawiska występujące w naszych realiach przestrzennych. Życząc miłej lektury, mamy nadzieję, że wyniki badań przedstawione w publikacji będą stanowiły dla Państwa inspirację do dalszej dyskusji oraz kolejnych prac naukowych poświęconych tematyce rozwoju regionalnego. '

Książka zawiera holistyczne ujęcie czynników wpływających na działalność deweloperską na rynku mieszkaniowym. Wątek ten poprzedzają rozdziały dotyczące historii zawodu dewelopera i jego definicji, specyfiki procesu deweloperskiego, a także rynków mieszkaniowych Polski oraz wybranych państw europejskich. Uzupełnieniem teoretycznych i faktograficznych rozważań na temat determinantów rozwoju działalności deweloperskiej są wyniki badań jakościowych i ilościowych stanowiących próbę określenia gradacji istotności wcześniej skategoryzowanych czynników. Publikacja jest adresowana do praktyków zajmujących się tą działalnością, instytucji mających wpływ na jej funkcjonowanie oraz do studentów kierunków i specjalności związanych z rynkiem nieruchomości.

Oddajemy w ręce Czytelników kolejny numer „Ekonomii XXI Wieku”, charaktery-zujący się dużym zróżnicowaniem tematycznym prezentowanych tekstów. Dotyczą one zarówno zagadnień o charakterze mikroekonomicznym, jak i skali makro; poru-szają nie tylko kwestie charakterystyczne dla gospodarki polskiej, ale także sprawy ważne z punktu widzenia międzynarodowych stosunków gospodarczych i analiz prowadzonych na poziomie globalnym. Równie daleko idącą dywersyfikację można zauważyć w zakresie afiliacji Autorów artykułów, którzy reprezentują rozproszone po całym kraju ośrodki zajmujące się badaniami na polu nauk ekonomicznych. Otwierające niniejsze wydanie czasopisma opracowanie, przygotowane przez R. Ciborowskiego, skupia się na prezentacji wybranych aspektów kapitału jako czynnika postępu technicznego. Autor słusznie odnotowuje istotny wzajemny wpływ kapitału na postęp oraz formułuje na tej płaszczyźnie ważne wnioski i zalecenia. Podobną tematykę, związaną z kapitałem i rozwojem, choć z nieco innego punktu widzenia, porusza także P. Folfas w swoim artykule. Dotyczy on bezpośrednich inwestycji zagranicznych i ich związku ze wzrostem gospodarczym w państwach G-5 i BRICS. Autor dokonuje ekonometrycznej analizy danych, próbując doszukać się między tymi zjawiskami przyczynowości. Zauważa jednak, że zależności te nie mogą być uogólniane i że są odmienne dla różnych gospodarek, a wpływ na nie ma wiele specyficznych czynników czy nawet dobór badanego okresu. Kolejne opracowanie, autorstwa W. Nowak, dotyczy udzielania pomocy rozwo-jowej przez kraje BASIC, a więc zjawiska, które dopiero w ostatnich latach nabrało szczególnego znaczenia. Celem artykułu jest przedstawienie wniosków z analizy poziomu i strategii tego rodzaju wsparcia w przypadku Chin, Indii, Brazylii i RPA. Zagadnienia o charakterze międzynarodowym dotyka również kolejny tekst, przy-gotowany przez A. Niewiadomską i E. Sobolewską-Poniedziałek, poświęcony tzw. srebrnej gospodarce, będącej wizją rozwoju Europy. Autorki podejmują udaną próbę udowodnienia tezy, że odpowiednio sformułowana strategia rozwoju, która uwzględnia potrzeby starzejącej się populacji, pozwala na poprawę jakości życia zarówno osób starszych, jak i wszystkich członków społeczeństwa. Kolejne dwa artykuły poruszają problemy mające wymiar krajowy. F. Kapusta skupia się na przeobrażeniach rolnictwa polskiego w latach 2003-2013, w szczegól¬ności pod wpływem funduszy wypłacanych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. Autor wskazuje, że na tej płaszczyźnie zachodzą istotne przemiany strukturalne, naj¬bardziej widoczne w przypadku czynników produkcji, organizacji wytwarzania, efektywności i samowystarczalności żywnościowej. A. Turczak i P. Zwiech przepro¬wadziły z kolei analizę podobieństwa polskich województw pod kątem rozkładu wydatków mieszkańców. Ich zamierzeniem badawczym było sprawdzenie, czy roz¬kład ten jest identyczny w każdym regionie. Ponieważ okazało się, że tak nie jest, Autorki dokonały również podziału województw na grupy o najbardziej podobnych rozkładach. Ostatnie prezentowane w numerze opracowania odnoszą się do specjalistycz¬nych zagadnień interdyscyplinarnych, umiejscowionych na pograniczu ekonomii i finansów. M. Chmieliński szuka odpowiedzi na pytanie, gdzie w Polsce i przy jakich warunkach jest uzasadnione pod względem ekonomicznym budowanie elek¬trowni fotowoltaicznych, wytwarzających energię na potrzeby własne. Dochodzi do interesującego wniosku, że w większości analizowanych przez niego przypadków niezbyt wysokie nakłady pozwalają na opłacalną realizację tego typu inwestycji w gospodarstwach domowych, jeśli tylko będą one zużywać energię na własne potrzeby. Natomiast tekst A. Wieczorek wskazuje na nowatorski składnik wynagrodzenia kadry najwyższego szczebla w polskim sektorze bankowym, jakim są tzw. akcje fantomowe. Autorka zauważa, że ich zastosowanie jest obecnie niewiel¬kie, ale posiadają one istotny potencjał jako narzędzie motywacyjne, które może być wykorzystywane na coraz większą skalę w polskich instytucjach finansowych. Życzymy Czytelnikom owocnej i inspirującej lektury, mając nadzie (...)

Polecamy książkę, która jest jak bardzo dobra multiwitamina. Dostarcza kompleksowego wsparcia osobom, które chcą poznać świat finansów i funkcjonować w tym świecie, a zatem jest wsparciem dla szerokiego grona czytelników. Kompleksowość wiąże się z szerokim spektrum poruszanych zagadnień: od finansów osobistych po finanse międzynarodowe, od finansów publicznych po finanse przedsiębiorstw, od prostych instrumentów finansowych, jak czek, po te notowane na giełdach papierów wartościowych. Co ważne, zagadnienia te przedstawiono w świetnie przyswajalnej pigułce. Przyswajalność tej pigułki wynika z formy i języka przekazu. Czytelnik znajdzie tu przejrzyste definicje i liczne przykłady oraz ilustracje. Znajdzie też zadania, które umożliwią mu weryfikację zdobytej wiedzy. Choć podręcznik był tworzony z myślą o młodzieży przygotowującej się do Ogólnopolskiej Olimpiady Wiedzy o Finansach „Finansomania”, z pewnością będzie też wsparciem dla wielu innych czytelników i poszerzy grono finansomaniaków.

Głównym celem niniejszej książki jest opisanie fenomenu zjawiska inwestycji odpowiedzialnych społecznie. Ideę inwestowania społecznie odpowiedzialnego (Socially Resonsible Investing SRI) można scharakteryzować jako etyczną, socjalną i odpowiedzialną działalność ukierunkowaną na długookresowe zyski Inwestorzy są zainteresowani nie tylko maksymalizacją zysków, lecz innymi pozaekonomicznymi czynnikami, które wpływają na ich decyzje inwestycyjne. Czynniki te związane są głównie z ochroną środowiska naturalnego, kwestiami społecznymi i etycznymi oraz zachowaniem ładu korporacyjnego. Inwestycje społecznie odpowiedzialne można skrótowo określić jako inwestycyjny odpowiednik idei CSR (społecznej odpowiedzialności firm).

W najbliższych latach model rozwojowy polskiej gospodarki musi się radykalnie zmienić. Zmiany demograficzne, niestabilna sytuacja w otoczeniu międzynarodowym oraz zmiany w gospodarce (przemysł 4.0) sprawiają, że czynniki decydujące o przewadze konkurencyjnej polskich samorządów także będą się zmieniać. Spadek finansowania z funduszy unijnych będzie miał niebagatelny wpływ na budżety i strategie polskich samorządów. Rola szeroko rozumianych czynników niematerialnych, określanych w niniejszej pracy jako "kapitał intelektualny" jest nie do przecenienia. W literaturze przedmiotu dotychczas niewiele miejsca poświęcano analizowaniu i pomiarowi kapitału intelektualnego na poziomie powiatu (w tym miasta). Większość opracowań koncentrowała się na obszarach większych niż powiat (na regionie, kraju) lub mniejszych (na organizacji, przedsiębiorstwie, instytucji). Niniejsza praca ma na celu wypełnienie tej luki. W sposób kompleksowy bierze pod uwagę czynniki niematerialne jako determinanty wzrostu w ujęciu regionalnym. Dostarczono w niej czytelnikowi kompleksowej wiedzy o tym, czym jest kapitał intelektualny powiatu (w tym miasta), jakie są jego składniki, jak go mierzyć itp. Zawarto też wyniki wielu badań własnych dotyczących kapitału intelektualnego polskich powiatów. Praca powinna zainteresować nie tylko naukowców, ale także samorządowców.

Tematyka książki Wiesławy Lizińskiej dotyczy jednego z najważniejszych zagadnień współczesnej gospodarki światowej. W swojej pracy autorka skupia się na analizie zjawiska klimatu inwestycyjnego i jego wpływu na określony typ sposobu operowania kapitałem, jaki stanowią bezpośrednie inwestycje zagraniczne. Wnikliwe rozważania poparte są bogatym materiałem o charakterze zarówno teoretycznym, uwzględniającym dorobek naukowy przedstawicieli różnych nurtów opisu zjawisk ekonomicznych, jak i praktycznym, w postaci badań własnych autorki, uzupełnionych też pracami innych badaczy. Zebrane w 7 rozdziałach analizy autorka odniosła do teoretycznego spojrzenia na kwestie ogólne, takie jak: definicje pojęć klimatu inwestycyjnego i jego składników, znaczenia poszczególnych składników, różnych uwarunkowań tego klimatu; określenie zależności między władzami lokalnymi i regionalnymi oraz instytucjami otoczenia biznesu a klimatem inwestycyjnym; znaczenie instytucji w pozyskiwaniu zagranicznych inwestorów. Wszystkie one zawierają szereg przykładów zaczerpniętych z historii rozwoju bezpośrednich inwestycji zagranicznych w krajach nie tylko Europy Zachodniej, ale również Stanów Zjednoczonych czy Azji, co ukazuje złożoność i globalny charakter zachodzących w Polsce, omawianych procesów ekonomicznych. W dalszych rozdziałach autorka skupiła się na precyzyjnym opisie charakterystyki krajowego klimatu inwestycyjnego i jego cech - tego, co decyduje o wyborze Polski na miejsce lokalizacji inwestycji zagranicznych, mocnych i słabych stronach kraju. Wyniki badań pokazują również, jak oceniane są (tak przez samych inwestorów, jak i instytucje administracji państwowej, odpowiadające za kontakt z nimi) poszczególne elementy tego klimatu: postawa władz, infrastruktura, kwestie podatkowe, prawne, a nawet kultura kraju przyjmującego inwestora i nastawienie ludności. Jest więc Klimat inwestycyjny... aktualnym, kompleksowym opracowaniem.

Prezentowana publikacja przybliża zagadnienie marketingu na rynkach międzynarodowych. Przedstawiono w niej kwestie dotyczące badań marketingowych na takim rynku, ich rodzaje, etapy i metody. Zaprezentowano sposoby oceny i wyboru rynków zagranicznych, stosowane na nich formy działania oraz uwarunkowania, etapy i rodzaje strategii marketingowych przedsiębiorstw działających na tych rynkach. Ponadto zamieszczono rozważania uwzględniające aspekt organizacji komórki marketingowej przedsiębiorstwa na rynku międzynarodowym. Ostatnia część książki obejmuje przykłady działań marketingowych polskich przedsiębiorstw z różnych branż działających na rynkach zagranicznych. Odnoszą się one do wybranych aspektów strategii marketingowej stosowanej na tych rynkach i do sposobów ekspansji na nie. Opisy te stanowią doskonałą ilustrację funkcjonowania firm na rynku międzynarodowym – mogą być przedmiotem analizy i dyskusji podczas zajęć dydaktycznych ze studentami, jak również okazać się pomocne dla menedżerów przedsiębiorstw.

W bieżącym numerze czasopisma „Nauki o Finansach” liczną grupę artykułów stanowią prace z zakresu finansów publicznych (autorstwa A. Politaj) i polityki fiskalnej (artykuły K. Maciochy, J. Giżyńskiego). Problematykę finansów przedsiębiorstw prezentuje praca D. Siudaka. Ponadto przedstawiono złożone zagadnienie analizy makrootoczenia gospodarczego dla małych i średnich przedsiębiorstw (A. Misztal). Problemy rynku kapitałowego zostały zaprezentowane w dwóch artykułach – R. Buły i A. Zimnego. Nie zabrakło także problematyki dotykającej usług finansowych i bankowych (tekst K. Waliszewskiego).

Zawartość niniejszego numeru czasopisma „Nauki o Finansach” dobrze odzwiercie¬dla tendencje, jakie pojawiają się w miarę rozwoju nauk w omawianym obszarze. Uwagę badaczy przyciągają zjawiska nowe – czasem pożądane, takie jak np. spo¬łeczna odpowiedzialność w działalności gospodarczej, czasem zaś niepokojące, jak chociażby kreatywna rachunkowość. Coraz częściej przedmiotem badań stają się też zagadnienia wykraczające poza tradycyjne rozumienie nauk o finansach. Mimo to zachowaliśmy, podobnie jak w poprzednich numerach, podział treści zeszytu na dwa działy: „Finanse i rachunkowość przedsiębiorstw” oraz „Pośrednictwo finansowe i rynki finansowe”. Uważny czytelnik dostrzeże jednak, że coraz trudniej jest jedno¬znacznie przypisać nowatorskie opracowania naukowe do któregokolwiek z tych działów. Tym bardziej zatem polecam lekturę przedstawionego zbioru, żywiąc nadzieję, że okaże się inspirująca. Ewa Bogacka-Kisiel

Celem monografii jest przedstawienie najważniejszych aspektów organizacyjnych i marketingowych procesu internacjonalizacji przedsiębiorstw zarówno na etapie przygotowania strategii wejścia, jak i obecności na rynku docelowym. Publikacja łączy ujęcie teoretyczne z praktyką życia gospodarczego. Zawiera liczne przykłady i rekomendacje dotyczące zachowania firm dokonujących ekspansji za granicą. Odbiorcą książki może być szerokie grono Czytelników, m.in. akademicy, studenci kierunków ekonomicznych i zarządzania, w tym specjalności o profilu międzynarodowym, czy kadra menedżerska przedsiębiorstw. Opracowanie zawiera pięć rozdziałów, w których obok rozważań dotyczących przyczyn, form i motywów ekspansji omówione zostały wybrane zagadnienia związane z organizacją procesu internacjonalizacji oraz przygotowaniem odpowiedniej strategii marketingowej. Uzupełnieniem treści są dwa aneksy, w których, na licznych przykładach, pokazano etykietę biznesową w różnych krajach oraz rekomendacje dla wybranych rynków w zakresie przygotowania strategii promocji uwzględniające specyfikę kulturową, językową i oczekiwania klientów. Wybór krajów podyktowany był przede wszystkim ich zróżnicowaniem zarówno w zakresie geograficznym, jak i społeczno-kulturowym oraz ekonomicznym.

W książce opisano problemy poszukiwania, tworzenia i wykorzystywania różnych instrumentów i mechanizmów kreowania wartości przedsiębiorstwa z uwzględnieniem odmiennych koncepcji i rozwiązań metodycznych. Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej dają możliwość poznania wielkości łącznych dochodów wygenerowanych przez przedsiębiorstwo w okresie sprawozdawczym. Można też znaleźć odpowiedź na pytania: czy implementowanie wyróżniających się produktów niszowych, dających ponadprzeciętne marże ‒ ma wpływ na wartość przedsiębiorstwa i jaka jest skala tego wpływu; w jaki sposób zbudować controlling, aby spełniał swe zadania, a jednocześnie, aby jego eksploatacja nie przysparzała przedsiębiorstwu nadmiernych kosztów. Obecnie menedżerowie wykorzystują zarówno model przedsiębiorstwa elastycznie dostosowującego się do ciągłych i nieprzewidywalnych zmian rynkowych, jak i model przedsiębiorstwa działającego w oparciu o wysokomarżowy produkt niszowy. Poprzez eksponowanie roli wiedzy podkreśla się dominującą perspektywę koniecznego holistycznego doskonalenia pracowników i organizacji dla wzrostu kompetencji i w konsekwencji wzrostu wartości przedsiębiorstwa. Badania nad kształtowaniem się kursu akcji oraz wartości prawa poboru i dywidendy wskazują na występowanie silnego zjawiska przewartościowania oferty w długim okresie. Tym samym nie rekomenduje się inwestorom długoterminowego angażowania się w akcje spółek, które przeprowadziły pierwszą ofertę publiczną. Monografia składa się z 18 opracowań, które dotyczą zarówno kwestii generalnych, jak i prezentują wyniki badań odnoszących się do węższych i szczegółowych zagadnień, które potwierdzają rosnącą wagę i znaczenie tworzenia trwałych warunków wzrostu i utrzymania wartości przedsiębiorstwa.

W książce omówiono politykę Unii Europejskiej wobec krajów azjatyckich. O ile istnieje wiele publikacji o relacjach Unii z Chinami czy Japonią, o tyle zdecydowanie gorzej jest w przypadku tych dotyczących jej stosunków z innymi partnerami azjatyckimi. A przecież Azja odpowiada za 35% unijnego eksportu i aż 45% importu, zaś relacje Unii Europejskiej z partnerami azjatyckimi nabierają coraz większego znaczenia. Bezpieczeństwo, wspólne wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi czy pomoc rozwojowa to tylko niektóre obszary współpracy. Kompleksowa analiza polityki wobec partnerów azjatyckich pomoże Czytelnikowi zrozumieć rolę Unii Europejskiej w Azji i wielowymiarowość relacji z państwami z tego regionu.

Teksty prezentowane Czytelnikowi w niniejszej publikacji są autorstwa badaczy z wielu różnych polskich ośrodków akademickich, zajmujących się tematyką mię-dzynarodowych stosunków gospodarczych. Zagadnienia w nich poruszane są zasad-niczo również dość zróżnicowane, ale ich wspólny mianownik stanowi zjawisko regionalizacji w gospodarce światowej oraz procesy, szanse i zagrożenia z nim związane. W pierwszej części książki znalazło się jedenaście artykułów skupiających się na wyzwaniach, z jednej strony mających swoje źródło w gospodarce europejskiej, a z drugiej będących w swoim charakterze globalnymi, ale oddziałującymi z dużą mocą na państwa leżące na naszym kontynencie. Wyzwania te siłą rzeczy w bardziej lub mniej bezpośredni sposób dotykają także Polski. Wynika to w znacznym stopniu z faktu przynależności do Unii Europejskiej, która – warto podkreślić w kontekście przewodniego zagadnienia niniejszej publikacji – jest właśnie przykładem struktury o charakterze regionalnym. Niemniej najważniejszą przesłanką wiążącą tego typu wyzwania z naszym krajem jest zaawansowany stopień faktycznej integracji gospo-darki polskiej z europejską, wyrażający się chociażby rozwojem wymiany między-narodowej, przepływami kapitału czy migracjami ludności. Druga część niniejszego opracowania poświęcona jest procesom zachodzącym w innym regionie – na kontynencie azjatyckim. Jak wskazują już same tytuły dzie¬sięciu tekstów, które się składają na ten fragment książki, skala zróżnicowania i za-awansowania zjawisk o charakterze regionalnym w tej części globu jest znacząca, a przesłanki i uwarunkowania odmienne w stosunku do Europy. Prym w tej części świata pod wieloma względami wiodą Chiny i chociaż ich rola w globalnej gospo¬darce wciąż wzrasta, to trzeba przypomnieć, że odbywa się to nie bez pewnych za¬kłóceń, nasilających się w ostatnim czasie. Udział w umacnianiu się potęgi regionu azjatyckiego mają także Indie, Japonia czy Korea Południowa. Szczegółowym za-gadnieniom dotyczącym czterech wymienionych państw poświęcona jest przeważa-jąca część artykułów w tej części książki. Dziewięć tekstów umieszczonych na końcu publikacji skupia się z kolei na pro-blemach gospodarczych ściśle związanych z Polską. Problemy te to m.in. wymiana z zagranicą, działalność korporacji transnarodowych, zróżnicowanie poziomu życia czy wpływ rozwiązań przyjętych w Unii Europejskiej na funkcjonowanie samorzą¬du terytorialnego oraz na logistykę. Analizowane obszary łączy przede wszystkim to, że w dużej mierze dotykają ich zachodzące w bezpośrednim otoczeniu naszego kraju procesy regionalizacji oraz związane z nimi szanse i zagrożenia. Wawrzyniec Michalczyk

Pojęcie trwałości w gospodarowaniu pojawiało się już kilkaset lat temu. W 1713 r. posługiwał się nim H.C. Carlowitz w odniesieniu do gospodarki leśnej, a w XIX wieku G.P. Marsh w relacji do niekorzystnych skutków rozwoju gospodarczego. Termin „rozwój trwały i zrównoważony” (sustainable development) oficjalnie po raz pierwszy pojawił się podczas Konferencji Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) w Sztokholmie w 1972 r. Od tamtego czasu powstało wiele definicji tego procesu, a większość z nich nawiązuje do tej, którą przedstawiono w Raporcie Komisji Brundtland „Nasza wspólna przyszłość” w 1987 r. Według niej rozwój trwały i zrównoważony opiera się na zaspokajaniu potrzeb teraźniejszości bez ryzyka uniemożliwienia zaspokajania potrzeb przyszłych pokoleń. Prawo przyszłych pokoleń do zaspokajania ich potrzeb rozwojowych implikuje potrzebę stworzenia określonych ram instytucjonalno-prawnych stymulujących zmiany działalności ekonomicznej i społecznej w kierunku ochrony zasobów środowiska. Polityka rozwoju zrównoważonego jest formułowana i wdrażana w skali globalnej, regionalnej, makroekonomicznej i lokalnej. Niniejsze opracowanie ma na celu wskazanie współczesnych trendów zmian jej podstaw teoretycznych, a także charakterystykę wybranych obszarów działań realizacyjnych. […] Prezentowane artykuły stanowią wkład do dyskusji nad ewolucją teorii rozwoju zrównoważonego i możliwościami jej urzeczywistnienia w praktyce, nad uwarunkowaniami wdrażania działań formułowanych na szczeblu Unii Europejskiej oraz na poziomie państw członkowskich (w tym adresowanych do podmiotów w skali lokalnej). Dotyczy to zarówno polityk makroekonomicznych, jak i sektorowych – w tym polityki środowiskowej. Skuteczność i efektywność tych działań może być odpowiedzią na wiele współczesnych wyzwań gospodarczych, społecznych i politycznych. Karol Kociszewski

Rozwój zrównoważony, a zwłaszcza implementacja opartej na nim strategii tworzy wiele wyzwań dla praktyki ochrony środowiska przyrodniczego i gospodarowania jego zasobami (w tym usługami). Pojawiają się one na wielu płaszczyznach, między innymi w postaci ekonomiki ochrony środowiska, którą uznać można za najwcześniejszą w polskiej literaturze, wywodzącą się jeszcze z sozologii, część badań nad nową proekologiczną strategią rozwoju społeczno-ekonomicznego, a także w formie studiów nad rolą postępu technicznego w ekonomii środowiska i zasobów naturalnych. Trzeci praktyczny wymiar problemów ochrony środowiska i korzystania ze środowiska przyrodniczego dotyczy – zyskującego na znaczeniu – aspektu społecznego. Powyższe grupy zagadnień pojawiły się w wielu opracowaniach przygotowanych i przedstawionych na konferencji. Problemy ekonomiki ochrony środowiska przyrodniczego i gospodarowania jego zasobami przyjęły postać między innymi: (1) związków pomiędzy rolnictwem a środowiskiem przyrodniczym i gospodarowania glebą, (2) gospodarowania odpadami komunalnymi, (3) gospodarowania wodą i ściekami, (4) wyzwań niskiej emisji i termoizolacji budynków, (5) „zielonych” miejsc pracy, a także (6) zagrożonych inwestycji i ubezpieczeń ekologicznych czy (7) analizy wskaźników efektywności ekonomiczno-ekologicznej realizowanych przedsięwzięć. Postęp techniczny jest kolejną, istotną płaszczyzną, na której pojawiają się i są rozwiązywane problemy praktyczne w zakresie ochrony środowiska przyrodniczego i użytkowania jego zasobów czy usług. Uczestnicy konferencji podjęli w tym zakresie między innymi takie zagadnienia, jak: (1) techniczne problemy gospodarowania odpadami, (2) techniczne wyzwania energetyki odnawialnej, a także: (3) ekoinnowacyjne zachowania konsumentów czy (4) ekoinnowacje w produkcji żywności. Wymiar społeczny ochrony środowiska przyrodniczego i gospodarowania jego zasobami (w tym usługami) rozwija się szybko w ostatnich latach wraz ze zmianami w świadomości ekologicznej ludzi. Ta swoista „socjologia ekologiczna” pojawia się co-raz częściej w badaniach naukowych i prezentowanych publikacjach. Wśród uczestników konferencji przyjęły one postać między innymi: (1) społecznej odpowiedzialności biznesu, (2) partycypacji obywatelskiej czy (3) ekologicznego zarządzania zespołami ludzkimi. Zachęcając Czytelników do zapoznania się z przedstawionymi opracowaniami, wy¬razić można dwa oczekiwania – interesującej lektury oraz nadziei, że ta niezwykle istotna, z punktu widzenia rozwoju zrównoważonego i trwałego, problematyka będzie się na¬dal szybko rozwijać, z korzyścią dla środowiska przyrodniczego i ludzkiej cywilizacji. Agnieszka Becla

Po latach rozwoju gospodarki krajowej, transformacji ustrojowej i towarzyszącym im nieustającym procesom globalizacji naturalnym zjawiskiem stało się funkcjonowanie przedsiębiorstw krajowych i przedsiębiorstw zagranicznych w ramach tego samego rynku. Przedsiębiorstwa te działają zatem wśród niemalże takich samych uwarunkowań składających się na zewnętrzne bliższe i dalsze otoczenie przedsiębiorstwa. Posiadają jednak różne możliwości pozyskiwania różnych zasobów, umiejętności zarządzania nimi oraz różne motywy postępowania, co wpływa na możliwość osiągania przez przedsiębiorstwa krajowe i zagraniczne rożnych efektów działalności.

Od Redakcji Prezentowany zeszyt Przeglądu Socjologicznego jest poświęcony różnym interpretacjom polskiej odmiany kapitalizmu. W szczególności interesuje nas zależność między gospodarką kapitalistyczną a przemianami ustrojowymi po 1989 roku. Jerzy Stachowiak analizuje oryginalną propozycję teoretyczną pod hasłem „nowego ducha kapitalizmu” autorstwa Luca Boltanskiego i Ève Chiapello. Krzysztof Jasiecki omawia różne praktyki współczesnego kapitalizmu jako tło transformacji. Z kolei Adam Mrozowicki pokazuje perspektywę krytyki rynku oraz społeczne nań reakcje. Autor zwraca uwagę na powszechność strategii indywidualistycznych i nowe przejawy reakcji zbiorowej w postaci związkowej lub narodowej. Natomiast Piotr Michoń analizuje ukierunkowanie polityki społecznej wobec dzieci na przygotowanie ich do dorosłego życia w warunkach konkurencji, czemu towarzyszy niedocenianie dzieciństwa jako samodzielnego etapu życia. Jednym z ważnych aspektów polskiego kapitalizmu jest tzw. szara strefa, tzn. funkcjonowanie przedsiębiorstw i zatrudnienia poza legalnymi formami. Przedstawione przez Annę Baczko-Dombi i Annę Gizę wyniki badań wskazują na społeczne ramy i skutki szarej strefy oraz na jej wewnętrzną strukturę i miejsce w porządku społecznym. W artykułach ukazujemy cechy charakterystyczne kapitalizmu nie tyle jako systemu gospodarczego, ile raczej jako skomplikowanego systemu społeczno- -kulturowego. Socjologiczne interpretacje są tu oczywiście cząstkowe, a debata nad nimi jest otwarta. W dziale „Wokół książek” publikujemy dwa zestawy tekstów: polemikę Bartosza Miki i Marty Bucholc, dotyczącą w dużej mierze koncepcji Maksa Webera i jej zastosowania w książce Marty Bucholc Konserwatywna utopia kapitalizmu, oraz eseje Aleksandra Manterysa i Juliusza Gardawskiego na temat pracy zbiorowej pod redakcją Marii Jarosz pt. Polska europejska czy narodowa? Tom dopełnia recenzja książki pod redakcją Kazimiery Wódz pt. Zapomniane miejsca, zapomniani ludzie, poświęconej przemianom kulturowym na Śląsku w związku ze znaczną dezindustralizacją i restrukturyzacją gospodarki tego regionu.