Kluczem do zrozumienia fragmentarycznej myśli Hannah Arendt jest filozofia historii zarówno w znaczeniu spekulatywnym, jak i krytycznym. Odpowiedź Arendt na totalitaryzm – na zwycięstwo fizjologii nad polityką – jest jednocześnie przemyślana i radykalna. Totalitaryzm nie okazuje się wyłącznie systemem sprawowania władzy, lecz stanowi skrajny przypadek opowiadania historii, fałszywy sposób tworzenia narracji, która sięga w głąb indywidualnej tożsamości. Każda opowieść jest narzędziem radzenia sobie z przygodnością świata i siebie samego, które niesie ze sobą potencjalnie katastrofalne skutki. Choć ciągłość jest konieczna dla ukonstytuowania się podmiotu i podjęcia działania politycznego, to interpretacja tego, co minione, może łatwo przerodzić się w retrospektywne proroctwo przedstawiające przeszłość jako obietnicę przyszłości. Tym tropem podąża historiografia naukowa kontynuująca niechlubną tradycję zastępowania działania wytwarzaniem, co prowadzi do błędnego rozumienia władzy i zadań wspólnoty politycznej. Odpowiedź właściwą stanowi opowieść fragmentaryczna ugruntowana w nowej metafizyce dziejów. Przeszłość to wprawdzie sterta gruzów, ale jako taka może jawić się nam w zupełnie nowy sposób – jako przedmiot estetyczny.Książka stanowi kompleksową analizę dorobku Hannah Arendt, interpretowanego w kontekście dzieł myślicieli przynależących z jednej strony do tzw. tradycji kontynentalnej (m.in. Walter Benjamin, Hans-Georg Gadamer, Martin Heidegger, Immanuel Kant, Reinhard Koselleck, Paul Ricoer), z drugiej zaś – do tzw. tradycji analitycznej (m.in. Frank Ankersmit, Arthur Danto, Carl Gustav Hempel, Karl Rajmund Popper, Jerzy Topolski, Hayden White). Rozmowa z autorem o książce: http://www.polskieradio.pl/8/650/Artykul/963583,Totalitaryzm-zwyciestwo-fizjologii-nad-polityka

Książka "Ukrzyżowani. Współczesne misteria męki Pańskiej" ma dwóch głównych bohaterów: tytułowe misteria oraz teorię performance jako propozycję koncepcji interpretacyjnej w badaniach antropologicznych and współczesną religijnością. Dzięki takiemu podejściu udaje się uchwycić polskie misteria wielkanocne jako zjawisko niezwykle różnorodne. Obejmuje ono bowiem zarówno przedstawienia kameralne, jak i widowiskowe, profesjonalne inscenizacje religijne. Różne są także scenariusze misteriów męki Pańskiej. Wspólny jest jednak cel przyświecający ich organizatorom – chcą oni przybliżyć ludziom wagę ofiary Chrystusa i tym samym przygotować ich do przezywania Wielkanocy. Misteria te są wystawiane w bardzo różnych miejscach – od wnętrz kościołów, kalwaryjskich dróżek, przez miejsca kaźni, miejsce place, do parków sanatoryjnych i torów wyścigów konnych. Przestrzeń, w której jest prezentowana męka Pańska, wpływa na odbiór wydarzenia nie tylko przez możliwość wprowadzenia mniej lub bardziej atrakcyjnego sposobu wystawiania Pasji, ale przede wszystkim przez obecność często ogromnego bagażu symbolicznego, który nakłada się w danym miejscu na konkretne przedstawienia wielkanocne. Książka prezentuje misteria męki Pańskiej jako wydarzenia szczególnie trafnie odpowiadające na potrzeby dzisiejszych wiernych. Doświadczenia wywołane uczestnictwem w tego typu przedsięwzięciach wykraczają poza doznania związane z liturgią czy innymi wielkimi wydarzeniami religijnymi. Wykorzystując siłę wizualizacji, a często też nowoczesne techniki, środki wyrazu rodem z imprez masowych, misteria przedstawiają kluczową dla chrześcijaństwa historię, spełniając historię, spełniając oczekiwania odbiorców przyzwyczajonych do poetyki oferowanej przez kulturze popularną. Znajdując się na przecięciu tego, co popularne, podniosłe i ludyczne, tworzą w polskiej religijności zjawisko wyjątkowe w kalendarzu liturgicznym.

Książka „(U)sługi domowe” to propozycja spojrzenia na przemiany relacji społecznych we współczesnej Polsce przez pryzmat płatnej pracy domowej. Podsumowuje ponad dziesięcioletni okres badań nad płatną pracą domową w powojennej Polsce, podejmowaną współcześnie przez Polaków za granicą oraz nad historycznymi formami służby domowej. Przedstawia dylematy transformacyjnej Polski, napięcia relacyjne o charakterze kulturowym i klasowym ukryte pod zindywidualizowanym i interpersonalnym przeżywaniem „kontraktu płatnej pracy domowej”. Oferuje interpretację współczesności wg klucza przeplatających się i współwystępujących przejawów przednowoczesnego, nowoczesnego i ponowoczesnego sposobu ujmowania ładu społecznego w skali mikro i w życiu codziennym.

Monografia „W cieniu Dżesera. Badania polskich archeologów w Sakkarze” jest syntezą osiągnięć naukowych polsko-egipskiej misji archeologicznej prowadzonej od 1987 roku wykopaliska po zachodniej stronie piramidy, tzw. piramidy schodkowej, zbudowanej w początkach III dynastii (ok. 2650 rok p.n.e.) przez legendarnego architekta i imieniu Imhotep. Misją kieruje autor książki. Efektem dwudziestu dotychczasowych kampanii wykopaliskowych było odkrycie dwu cmentarzysk z epok odległych od siebie o dwa tysiąclecia: nekropolii wielmożów ze schyłkowej fazy tzw. Starego Państwa (ostatnie stulecia III tysiąclecia p.n.e.) i Okresu Ptolomjskiego (trzy ostatnie stulecia I tysiąclecia p.n.e.) Starsza z dwu nekropol, położona w warstwie dolnej, zawiera dziesiątki grobowców, których część podziemna została wykuta w stopniach skalnych wcześniejszego kamieniołomu, z którego czerpano materiał do budowy kompleksu grobowego Dżesera. Kaplice kultowe najstarszych spośród odkrytych tu mastab zawierają unikatową dekorację ścienną, tj. płaskorzeźby i malowidła wzbogacające naszą wiedzę o sztuce egipskiej tego okresu, a będące jednocześnie cennymi źródłami do poznania historii tych burzliwych czasów, kiedy znakomicie zorganizowane państwo faraonów chyli się po raz pierwszy ku upadkowi. Zachowane teksty hieroglificzne i przedstawienia figuralne, m.in. sceny polowań i bankietów, a także „portrety rodzinne” pozwalają wniknąć w atmosferę konfliktów politycznych i rodzinnych, w jakie obfitowało życie codzienne tamtego okresu. Górna warstwa badanego terenu zawiera natomiast setki pochówków w formie mumii spowitych najczęściej bogato dekorowaną powłoką zwaną kartonażem. Przesłanki topograficzne i ikonograficzne pozwalają wnioskować, że to cmentarzysko powstało w bezpośrednim sąsiedztwie pierwszego, prowizorycznego grobu Aleksandra Wielkiego, zanim jego mumie przeniesiono do Aleksandrii. Autor prezentuje też techniki archeologiczne i różne sposoby dochodzenia do prawdy historycznej na podstawie fragmentarycznie zachowanych źródeł. Jeden z rozdziałów jest poświęcony pracom polskich konserwatorów, które stanowią integralną część programu badawczego. Opis prac wykopaliskowych obfituje w anegdoty z życia misji.

W tradycji prawa anglosaskiego instytucja wiążącego precedensu sądowego jest traktowana jako czynnik zwiększający poziom przewidywalności orzeczeń sądowych. Stanowisko to może prima facie wydawać się zaskakujące z perspektywy prawnika wykształconego w Europie kontynentalnej. W klasycznym pozytywistycznym paradygmacie prawniczym przyjętym w kontynentalnej kulturze prawnej instytucja wiążącego precedensu sądowego była traktowana z rezerwą, której znamiennym przykładem jest określenie superstition du cas, wykorzystywane w literaturze francuskiej do nazwania anglosaskiej zasady stare decisis. W prawie Europy kontynentalnej nowoczesna idea ius certum była utożsamiana z projektem kodyfikacji i założeniem, że prawo powinno być tworzone przez działającego racjonalnie legislatora, który miał zapewnić jego jednolity, spójny, zupełny i wewnętrznie niesprzeczny charakter. Normy zawarte w aktach legislacyjnych miały stanowić przesłankę niezawodnych wnioskowań sylogistycznych. O ile w jurysprudencji Europy kontynentalnej jest raczej akcentowany problem prawotwórczego charakteru rozstrzygnięcia sądowego w sprawie, dla której brak precedensu – czyli w przypadku, który w prawie anglosaskim jest określany mianem case of first impression – o tyle w prawie anglosaskim dużo większy nacisk kładziony jest na to, że w kolejnych rozpatrywanych sprawach reguły precedensowe stanowią ograniczenie arbitralności sędziowskiej. Autor książki podejmuje próbę określenia zależności między rozwojem sposobu pojmowania pewności prawa na przestrzeni dziejów prawa anglosaskiego a procesem kształtowania się w tym systemie wiążącej zasady stare decisis.

Przedmiotem książki jest egzystencjalna myśl duńskiego filozofa Sorena Kierkegaarda rozpatrywana jako pewien szczególny projekt antropologiczny, którego zadanie stanowi próba odpowiedzi na pytanie: co to znaczy stawać się i być chrześcijaninem? Nie ma wątpliwości, że dzieło Kierkegaarda w swym najgłębszym rdzeniu ma wymiar chrześcijańskiej antropologii egzystencjalnej, w której centrum stoi jednostka jako niepowtarzalny i wyjątkowy byt ludzki, odkrywający swoją prawdę o sobie tylko w wierze, będącej zawsze indywidualną relacją z Bogiem. Główny zabieg interpretacyjny zastosowany w tej książce polega na tym, by odczytać pisma pseudonimowi Kierkegaarda w taki sposób, aby uwidocznić spójną i przemyślaną antropologię zawartą w jego myśli. To, że nie tworzy on żadnego systemu wiedzy, którego celem byłby obiektywny wykład na temat filozoficznie rozumianej istoty człowieka, jest oczywiste, bezdyskusyjne i konieczne do przyjęcia dla każdego, kto chce na poważnie zajmować się jego dziełem. Nie zmienia to jednak faktu, że aby realizować swój majeutyczny cel, polegający na zachęceniu czytelnika do pogłębiania własnego życia duchowego, Kierkegaard musiał rozwinąć bardzo spójny sposób myślenia o tym, kim u swych podstaw jest człowiek. Dokonał tym samym daleko idącej konceptualizacji fenomenów ludzkiej duchowości, tworząc bardzo głęboko przemyślaną i świetnie skonstruowaną sieć kategorialną. Z jej pomocą starał się uchwycić sens stawania się i bycia chrześcijaninem w ludzkiej egzystencji oraz tak go przedstawić, by rzeczywiście pobudzić czytelnika o refleksji nad sobą.

Książka jest poświęcona kategorii woli powszechnej oraz roli, jaką można przypisać jej niektórym odczytaniom w kontekście współczesnej filozofii politycznej. Autor śledzi narodziny i rozwój tej idei w czasach antycznych, średniowiecznych, nowożytnych i współczesnych, najwięcej miejsca poświęcając w tym kontekście myśli Jeana Jacquesa Rousseau – niekwestionowanego pioniera upolitycznienia volonté générale – oraz dziewiętnasto- i dwudziestowiecznych idealistów brytyjskich (Thomas Hill Green, Francis Herbert Bradley, Bernard Bosanquet). Okazuje się, że prace tych ostatnich, właśnie dzięki przewartościowaniu koncepcji Rousseau, niosą pokaźny potencjał heurystyczny. Pozwalają złagodzić napięcia leżące u podstaw wielu współczesnych sporów filozoficzno-politycznych, zwłaszcza debaty między liberalną i komunitarystyczną wizją miejsca jednostki we wspólnocie.

Przez dziesięciolecia wydawało się, że teza o reprezentacyjnej naturze umysłu stanowi teoretyczny fundament i spoiwo kognitywistyki. Nauki kognitywne miały „zneutralizować” filozoficzną ideę, że poznanie świata jest zapośredniczone przez wewnętrzne, umysłowe reprezentacje, a następnie wykorzystać ją w próbach dostarczenia naukowego wyjaśnienia zjawisk poznawczych. Dziś powodzenie tego typu projektu podaje się w wątpliwość. Z jednej strony coraz wyraźniej jest widoczny wśród kognitywistów brak konsensusu względem tego, co właściwie znaczy, że pewien system fizyczny – taki jak biologiczny mózg – opiera swoje działanie na wewnętrznych reprezentacjach. Z drugiej strony na popularności zyskują stanowiska antyreprezentacjonistyczne, które postulują wyrzucenie pojęcia reprezentacji z teoretycznego repozytorium nauk o poznaniu. Celem tej książki jest wypracowanie określonych rozstrzygnięć dotyczących natury oraz roli eksplanacyjnej reprezentacji mentalnych w kognitywistyce. Autor rozwija koncepcję wyjaśniania reprezentacyjnego jako wyjaśniania za pomocą mechanizmów poznawczych wykorzystujących wewnętrzne modele-surogaty świata. Broni on tezy, że mechanizmy tego rodzaju spełniają istotną rolę w różnych rejonach współczesnej kognitywistyki, w związku z czym próby pogrzebania reprezentacjonizmu są zdecydowanie pochopne. Autor zmierza także do pokazania, że kognitywistyczne wyjaśnienia za pomocą reprezentacji zasadniczo różnią się od wyjaśnień ludzkich działań za pomocą takich „zdroworozsądkowych” stanów emocjonalnych, jak przekonania, pragnienia, oczekiwania czy intencje. Nasza tak zwana psychologia potoczna okazuje się zatem w znacznym stopniu autonomiczna względem kognitywistycznych ustaleń dotyczących wewnętrznej, mechanistycznej organizacji systemów poznawczych.

Najmłodsze pokolenie literatów śmiało sobie poczyna w czasach powracającego echa: „wszystko już napisano”. Otóż nie wszystko, jak pokazują zebrani tu autorzy. W ich twórczości gra z tradycją splata się z nowatorstwem, emocja z intelektem, szczerość z ironią, a nad tym amalgamatem rozwiązań lśni jedyna, porażająco piękna Sztuka, łącząca najbardziej odległe od siebie poetyki. Wierzymy, że każdy, miłośnik literatury znajdzie w naszej książce to, czego nieustannie szuka. Mamy też nadzieję, że wydawcy, którym wpadnie ona w ręce, prędko zaopiekują się tak obiecującymi pisarzami, o których jest jeszcze względnie cicho. Jeszcze.

Jak Europa długa i szeroka młynarze przez wieki cieszyli się złą reputacją zarówno w opinii ludzi pióra, jak i w oczach ludu. Cyceron uważał ich profesję za plugawe zajęcie, którym para się tylko motłoch, Boccaccio zrównywał ich status społeczny z ówczesnym statusem czarnoskórych Afrykanów, Chaucer odmalował jako nalanych opojów i bezwzględnych oszustów, a Rabelais widział w nich kutych złodziei. W przysłowiach, porzekadłach, ludowych podaniach, przyśpiewkach i balladach aż do XVII wieku niemal zawsze występowali jako pazerni bogacze i oszuści, którzy dla zysku są gotowi paktować nawet z diabłem, oraz wyzuci z zasad łajdacy, którzy dybią nie tylko na cudze ziarno, ale także na cudze żony. Uchodzili za synonim oszusta i prostaka, wcielenia zła, alegorię złodziejstwa, symbol nieuczciwości, rozwiązłości i hipokryzji. W czasach nowożytnych doczekali się zupełnie odmiennego wizerunku: jowialnych i poczciwych wieśniaków, żyjących beztrosko z dala od ludzi i spraw tego świata. Ich nalana, rumiana twarz, będąca dotąd jedynie oznaką pazerności, teraz zaczęła wyrażać także pełnię i radość życia, w którym nie stroni się od hedonistycznych przyjemności – kobiet, wina, śpiewu i tańca. Od tego momentu aż do końca tradycyjnego młynarstwa rozśpiewany i roztańczony młynarz będzie szedł w parze ze swym poprzednikiem – zachłannym i lubieżnym łajdakiem. Prezentowana książka jest zapisem ich kulturowej wędrówki przez wieki.