Ryszard Terlecki, äSolidarnośćö. Dekada nadziei 1980ľ1989, Warszawa 2010, 168 s. Wiosną 1989 r. nikt ľ ani liderzy opozycji, ani władze PRL ľ nie mógł przewidzieć dalszego rozwoju wydarzeń. W obu uczestniczących przy okrągłym stole obozach różnie oceniano ewentualne zyski i straty. Komuniści chcieli utrzymać się przy władzy za cenę dopuszczenia opozycji do ograniczonego udziału w zarządzaniu państwem. Mieli na to zgodę Moskwy i przyzwolenie najważniejszych filarów reżimu: bezpieki oraz armii. Opozycja chciała wykorzystać nadarzającą się okazję do uzyskania dobrej pozycji startowej do dalszej walki o wolną Polskę. Obie strony odniosły sukces: komuniści dostali szansę wkomponowania się w polityczny establishment III Rzeczypospolitej, a solidarnościowa samoograniczająca się rewolucja mogła zakończyć się samoograniczającym się zwycięstwem.

Służba Bezpieczeństwa äochraniałaö ľ jak określano to w żargonie SB ľ zarówno szkoły wyższe, jak i instytucje badawcze, kontrolując ich działalność naukowo-dydaktyczną oraz rejestrując postawy i poglądy osób w nich zatrudnionych. Otwarcie Polski na Zachód w latach siedemdziesiątych stworzyło naukowcom znacznie szersze możliwości kontaktów międzynarodowych. Ludzie nauki, nauczyciele akademiccy i studenci coraz mocniej angażowali się w działalność opozycyjną, która osiągnęła kulminację w latach osiemdziesiątych. Dla funkcjonariuszy SB taka sytuacja stanowiła nowe wyzwanie, by nasilić walkę z wrogami reżimu.

Wielki Terror: operacja polska 1937ľ1938, oprac. zbiorowe, Warszawa ľ Kijów 2010, 1984 s., bezpłatny dodatek płyta DVD (seria: äPolska i Ukraina w latach trzydziestych ľ czterdziestych XX wiekuö, t. 8) Szalejący w ZSRS w drugiej połowie lat trzydziestych Wielki Terror przyniósł ze sobą zagładę wielu istnień ludzkich. Rozpętana i kierowana przez Józefa Stalina fala represji dotknęła nie tylko äelementy kontrrewolucyjneö, äantysowieckieö, ale także członków partii komunistycznej, aparat bezpieczeństwa i wreszcie mniejszości narodowe Kraju Rad. Szczególny cios Stalin wymierzył w Polaków zamieszkujących Białoruś, Ukrainę, liczne miasta w Rosji, a także Syberię. W wyniku zastosowanych represji ponad sto tysięcy osób narodowości polskiej utraciło życie. Kolejny tom wspólnej polsko-ukraińskiej serii wydawniczej äPolska i Ukraina w latach trzydziestych ľ czterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnychö jest poświęcony tzw. operacji polskiej, przeprowadzonej przez sowieckie organy bezpieczeństwa w USRS w latach 1937ľ1938. Publikowane dokumenty ukazują prowadzone w latach 1935ľ1939 pod rządami ludowych komisarzy spraw wewnętrznych Ukrainy: Wsiewołoda Balickiego, Izraiła Leplewskiego oraz Aleksandra Uspienskiego antypolskie działania, które faktycznie przerodziły się w czystkę etniczną. Jak potwierdzają źródła archiwalne, nie istniała wówczas żadna sfera życia społeczeństwa, w której bezpieka sowiecka nie dopatrywałaby się äpolskich agentówö. Publikacja składa się z dwóch części. W pierwszej zamieszczono 97 dokumentów pochodzących z archiwum Służby Bezpieczeństwa Ukrainy. Dotyczą one m.in. zwalczania przez sowiecki aparat bezpieczeństwa tzw. polskiego szpiegostwa, tj. domniemanych i faktycznych działań Oddziału II Sztabu Głównego WP na sowieckiej Ukrainie, deportacji z pasa przygranicznego Polaków i Niemców do Kazachstanu oraz działań w ramach tzw. operacji polskiej. Wśród dokumentów opublikowanych w części pierwszej warto zwrócić uwagę m.in. na sprawę Stefana Kasperskiego vel Alberta Rana, etatowego funkcjonariusza Oddziału II Sztabu Głównego, który pod przykrywką pracownika polskiego MSZ miał wykonać zadania wywiadowcze na terenie ZSRS. Aresztowany przez sowiecki kontrwywiad wojskowy był wielokrotnie przesłuchiwany, a po ponad dwóch miesiącach został wymieniony na aresztowanego w Polsce pod zarzutem szpiegostwa na rzecz ZSRR pracownika ambasady ZSRS w Warszawie. W części drugiej opublikowano 106 dokumentów z archiwum SBU zawierających m.in. zestawienia statystyczne, raporty, doniesienie agenturalne i inne materiały na temat äoperacji polskiejö z 1938 roku i walki z tzw. polskim szpiegostwem w 1939 roku. W pracy zastosowano układ chronologiczny. Do książki dołączono także płytę DVD zawierającą kopie oryginałów protokołów tzw. dwójek i trójek, odnalezionych w archiwum SBU. Ich uzupełnieniem są szczegółowe zestawienia statystyczne dotyczące represjonowanych osób.

Wielki Terror: operacja polska 1937ľ1938, oprac. zbiorowe, Warszawa ľ Kijów 2010, 1984 s., bezpłatny dodatek płyta DVD (seria: äPolska i Ukraina w latach trzydziestych ľ czterdziestych XX wiekuö, t. 8) Szalejący w ZSRS w drugiej połowie lat trzydziestych Wielki Terror przyniósł ze sobą zagładę wielu istnień ludzkich. Rozpętana i kierowana przez Józefa Stalina fala represji dotknęła nie tylko äelementy kontrrewolucyjneö, äantysowieckieö, ale także członków partii komunistycznej, aparat bezpieczeństwa i wreszcie mniejszości narodowe Kraju Rad. Szczególny cios Stalin wymierzył w Polaków zamieszkujących Białoruś, Ukrainę, liczne miasta w Rosji, a także Syberię. W wyniku zastosowanych represji ponad sto tysięcy osób narodowości polskiej utraciło życie. Kolejny tom wspólnej polsko-ukraińskiej serii wydawniczej äPolska i Ukraina w latach trzydziestych ľ czterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnychö jest poświęcony tzw. operacji polskiej, przeprowadzonej przez sowieckie organy bezpieczeństwa w USRS w latach 1937ľ1938. Publikowane dokumenty ukazują prowadzone w latach 1935ľ1939 pod rządami ludowych komisarzy spraw wewnętrznych Ukrainy: Wsiewołoda Balickiego, Izraiła Leplewskiego oraz Aleksandra Uspienskiego antypolskie działania, które faktycznie przerodziły się w czystkę etniczną. Jak potwierdzają źródła archiwalne, nie istniała wówczas żadna sfera życia społeczeństwa, w której bezpieka sowiecka nie dopatrywałaby się äpolskich agentówö. Publikacja składa się z dwóch części. W pierwszej zamieszczono 97 dokumentów pochodzących z archiwum Służby Bezpieczeństwa Ukrainy. Dotyczą one m.in. zwalczania przez sowiecki aparat bezpieczeństwa tzw. polskiego szpiegostwa, tj. domniemanych i faktycznych działań Oddziału II Sztabu Głównego WP na sowieckiej Ukrainie, deportacji z pasa przygranicznego Polaków i Niemców do Kazachstanu oraz działań w ramach tzw. operacji polskiej. Wśród dokumentów opublikowanych w części pierwszej warto zwrócić uwagę m.in. na sprawę Stefana Kasperskiego vel Alberta Rana, etatowego funkcjonariusza Oddziału II Sztabu Głównego, który pod przykrywką pracownika polskiego MSZ miał wykonać zadania wywiadowcze na terenie ZSRS. Aresztowany przez sowiecki kontrwywiad wojskowy był wielokrotnie przesłuchiwany, a po ponad dwóch miesiącach został wymieniony na aresztowanego w Polsce pod zarzutem szpiegostwa na rzecz ZSRR pracownika ambasady ZSRS w Warszawie. W części drugiej opublikowano 106 dokumentów z archiwum SBU zawierających m.in. zestawienia statystyczne, raporty, doniesienie agenturalne i inne materiały na temat äoperacji polskiejö z 1938 roku i walki z tzw. polskim szpiegostwem w 1939 roku. W pracy zastosowano układ chronologiczny. Do książki dołączono także płytę DVD zawierającą kopie oryginałów protokołów tzw. dwójek i trójek, odnalezionych w archiwum SBU. Ich uzupełnieniem są szczegółowe zestawienia statystyczne dotyczące represjonowanych osób.

Książka, wydana w serii äStudia i materiałyö, przedstawia ärozpracowanieö pisma przez Służbę Bezpieczeństwa w latach 1980ľ1982. W osobnym rozdziale autor analizuje przypadek Małgorzaty Niezabitowskiej. W tomie zamieszczono dokumenty archiwalne dotyczące äNowakaö i äZygmuntaö, członków redakcji tygodnika, którzy zostali zwerbowani jako tajni współpracownicy SB i mieli donosić na swoich kolegów.