PERFORMATIVE ASPECTS OF ART The concept of performativity has been usually evoked in the discussions on the philosophy of language and the reflection on theatre and performance art. However, in recent years there have been some attempts to broaden its scope. The theoretically inclined researchers have been working out the main assumptions of the aesthetics of performativity. These are claimed to include the challenging of the boundaries of artistic disciplines, and emphasizing the active role of the recipients, for whom the art works become events developing in consequence of their actions. Besides those attempts to grasp the theoretical consequences of “the performative turn”, one should also note some very interesting practical analyses, employing the theory in the discussion on concrete works from different domain of art. It appears that one can discover transformational potential, focus on change rather than just existence, even in the domains traditionally regarded as “artifactual” (painting, sculpture, installations). The planned volume of “Art Inquiry” will be devoted to the reflection on both directions of expansion of the concept of performativity. We would like the authors to consider its general significance for aesthetics and for the theory of various domains of art. We also hope that they will show the changes occurring when its unique perspective is adopted in the discussion on both theatre, paratheatrical experiments, and film, and the domains which have traditionally emphasized the role of the artistic artifact. The title of this volume invites questions about the possible scope of performativity and its kinds. PERFORMATYWNE ASPEKTY SZTUKI Zagadnienie performatywności podejmowane było najczęściej w rozważaniach z zakresu filozofii języka oraz w refleksji nad teatrem i sztuką performance. W ostatnich latach zauważyć można jednak próby jego rozszerzenia. Z jednej strony zmierzają one do wypracowania założeń estetyki performatywności. Wśród jej cech wskazywane jest kwestionowanie granic poszczególnych dziedzin artystycznych, zaakcentowanie aktywnej roli odbiorców, dla których utwory stają się wydarzeniami rozwijającymi się w wyniku ich działań itd. Oprócz prób sformułowania teoretycznych konsekwencji „zwrotu performatywnego” zauważyć można także bardzo interesujące konkretne analizy polegające na uwzględnieniu właściwych dla niego założeń przy rozważaniu dokonań z różnych obszarów sztuki. Okazuje się, że nawet w obszarach twórczości uważanych tradycyjnie za „wytwórcze” (malarstwo, rzeźba, instalacja) odkryć można aspekty transformacyjne, zakładające nie trwanie, a przemiany. W najnowszym tomie „Art Inquiry” przewidywane jest rozważenie obu zasugerowanych wyżej obszarów ekspansji idei performatywności. Z jednej strony rozważone mają być jej ogólne konsekwencje dla estetyki i teorii różnych dziedzin sztuki. Z drugiej, pokazane zmiany występujące, gdy właściwy dla niej punkt widzenia zostanie uwzględniony zarówno w obszarze refleksji teatralnej, parateatralnej, filmowej, jak w dziedzinach, w których tradycyjnie akcentowano rolę wytwarzanego przedmiotu (dzieła). Tytuł tego tomu ma właściwie charakter pytania o możliwy zakres performatywności i jej odmiany.

"Ta książka jest dla pasjonatów wiedzy o świecie" napisał w posłowiu do książki pan A. Szostkiewicz z tygodnika "Polityka". I ma w pełni rację. Bo jest to książka o świecie, mimo że podtytuł wskazuje, iż jest to kolejna pozycja na temat terroryzmu. Tyle, że K. Mroziewicz opisuje świat z dość szczególnej perspektywy. Perspektywy lokalnych konfliktów. A z nimi związane jest też często zjawisko terroryzmu. Ale nie tylko lokalnym konfliktom poświęcona jest ta książka. Znajdziemy tu np. bardzo interesującą analizę porównawczą Chin i Indii. Także drugą część podtytułu nie należy traktować zbyt dosłownie. Owszem, autor skupia się przede wszystkim na tym co wydarzyło się na świecie w ostatnich 3-4 latach, ale wspomina też np. o tzw. äWojnie futbolowejö czy też opisuje kilka ucieczek z PRL. Dla mnie jednak nie tylko treść książki K. Mroziewicza jest ważna. Ważne są też wnioski płynące z jej lektury. Pierwszy jest taki, że mimo iż żyjemy w czasie pokoju, to cały czas na świecie dochodzi do konfliktów. Drugi, ważny przede wszystkim dla nas, mieszkańców Polski. Książka uświadamia nam, iż mimo codziennych trudności, dane jest nam żyć w bardzo spokojnym miejscu i czasie.

Ten piękny, majowy poranek zaczął się niewinnie. Dwa samoloty przygotowują się do startu na nowojorskim lotnisku. W punkcie kontroli bezpieczeństwa Bernice, pracująca tam asystentka, znajduje pocztówkę z tajemniczą informacją. Kierowana złym przeczuciem Bernice powiadamia o sprawie przełożonego. Ten jednak nie wykazuje większego zainteresowania. Bernice zwraca się o pomoc do starszego agenta Departamentu Bezpieczeństwa. On również czuje, że stanie się coś złego. Czy na pokładzie jednej z maszyn ktoś pragnie dokonać zbrodni? Jak tych dwoje bohaterów z przypadku poradzi sobie z sytuacją, która przerosłaby niejednego specjalistę?

Komandos zadał pytanie jednej z dziewczynek, a ta powiedziała mu, że mężczyzna nazywa się Osama bin Laden. Wtedy SEAL wrócił do starszej kobiety. – A teraz przestań już pierdolić – powiedział i po raz kolejny zapytał ją, kim był mężczyzna w sypialni. Płacząc, potwierdziła, że to Osama bin Laden. (...) – Mamy go – powiedział cicho Obama. – Mamy go. Ogłaszane w blasku fleszy sukcesy George’a W. Busha i Baracka Obamy miały swoją cenę. Bardzo wysoką. O tym nigdy nie miałeś się dowiedzieć: ­· Kill list – spis osób przeznaczonych do natychmiastowej likwidacji ­· Drony – bezduszne maszyny do masakrowania ludności cywilnej ­· Joint Special Operations Command – tajne szwadrony śmierci, z nieograniczonym budżetem, poza czyjąkolwiek kontrolą ­· SERE – program brutalnych tortur dla więźniów w Guantánamo i w... Polsce? Walka z międzynarodowym terroryzmem to tylko pretekst, aby móc rozpętać dowolny konflikt w dowolnym miejscu na kuli ziemskiej. Ta wojna nie ma końca. Nigdy nie miała go mieć. Napisana z narażeniem życia książka zszokowała cały cywilizowany świat. Oparty na niej film Dirty Wars zdobył główną nagrodę na Festiwalu Sundance i uzyskał nominację do Oscara.

Świat przez pięć tygodni czekał w napięciu na informację o Dannym Perlu, dziennikarzu The Wall Street Jurnal, który został uprowadzony w pakistańskim Karaczi. Aż w końcu nadeszło nagranie, porażające swą autentycznością, przedstawiające egzekucję na nim dokonaną. Książka jest szczegółowym sprawozdaniem z porwania, desperackich prób ratowania i wydarzeń, które nastąpią później. Z zadziwiającą szczegółowością, wnikliwością i odwagą relacjonuje je żona Dannego, Mariane. Cena odwagi to opowieść o dwojgu dziennikarzach zakochanych w pracy i w sobie. Mariane i Danny wspólnie wędrowali po całym świecie, poświęcając się pracy reporterskiej, która pomagała zrozumieć politykę międzynarodową i konflikty etniczno-religijne. Danny padł ofiarą konfliktu dziejącego się na styku kultur, religii i polityki. Cena odwagi to zarówno piękny obraz partnerstwa zbudowanego na ideach miłości, prawdy i sprawiedliwości, jak i krytyczne spojrzenie na charaktery i metody działania ludzi wplątanych w sieci Al-Kaidy.

Tajne operacje sił specjalnych. Afgańcy. Terroryści. Rosyjska mafia. Walka na śmierć i życie. Braterstwo broni. Miłość, chemia… alchemia. I bezcenna relikwia. Krótko mówiąc, metafizyka łamana przez akcje Specnazu.

Wszyscy prezydenci mają swoje koszmary. Ten akurat się ziścił. Matthew Keating, były komandos i były prezydent Stanów Zjednoczonych, zawsze staje w obronie swojej rodziny, tak samo jak wcześniej niezłomnie bronił ojczyzny. Tym razem jednak obrona zamienia się w atak. Terrorysta porywa nastoletnią córkę Keatinga, Melanie. Gdy cały świat na bieżąco przygląda się wydarzeniom, Keating rozpoczyna specjalną operację ratunkową, która będzie próbą jego siły i wytrzymałości – jako przywódcy, żołnierza i ojca. [nota wydawcy]

Ten weekend miał być dla nich ucieczką od codzienności. Cztery kobiety, przytłoczone swoimi rolami matek i żon, chciały tylko spędzić kilka dni w Monako, pławiąc się w luksusie. Po szalonej nocy w Monte Carlo, spędzonej w towarzystwie bogatych i sławnych mężczyzn, Abbie Elliot i jej trzy przyjaciółki budzą się na luksusowym jachcie w chwili, gdy na jego pokład wkracza francuska policja. Kobiety zostają aresztowane pod zarzutem podwójnego zabójstwa i powiązań z międzynarodowym terroryzmem i przewiezione do Paryża. Sprawa staje się jeszcze bardziej poważna, kiedy się dowiadują, kim naprawdę był jeden z zamordowanych mężczyzn. Poddane zmasowanej presji policji, nie mogąc liczyć na pomoc ambasad swoich krajów, muszą walczyć o przeżycie.

Nawrócona na islam, Mélodie spotyka na Facebooku szefa francuskiej brygady islamistycznej. Bojownik wydzwania do niej w dzień i w nocy i „zakochuje się” w czterdzieści osiem godzin, nalega, by przyjechała do Syrii na dżihad i, idąc za ciosem, prosi o rękę, obiecując rajskie życie… Przechodząc od „czatowania” na Facebooku do rozmów na Skypie, Mélodie wikła się w jego grę i zaczyna potajemnie przygotowywać się do wyjazdu. Autorka zna dziesiątki młodych Europejek, które, podobnie jak Mélodie, co tydzień coraz liczniej ulegają namowom werbowników na internecie: to ona, Anna Erelle, kryje się w rzeczywistości za profilem „Mélodie”. Ta młoda reporterka pisze o agenturach Państwa Islamskiego (PI), których jedną z najniebezpieczniejszych broni jest propagandowa kampania internetowa, „dżihad 2.0”. Przez miesiąc Anna wchodzi w skórę Mélodie, spędzając całe dnie na weryfikacji zwierzeń, którymi dzieli się z nią jej „narzeczony”, bliski współpracownik Abu Bakra al-Baghdadiego, samozwańczego kalifa PI, epatując nimi przed ekranem komputera swoją „przyszłą żonę” i z coraz większą niecierpliwością oczekując jej przyjazdu. Podróż ta stanowi ostatni, najniebezpieczniejszy etap reportażu, który Anna planuje w najdrobniejszych szczegółach. Wyrusza w nią z własnym planem. Wszystko jednak potoczy się zupełnie inaczej, niż zamierzała… Szokujący reportaż śledczy, od którego nie sposób się oderwać. Książka, która pomaga zrozumieć prawdziwe oblicze terrorystów.

Publikacja zawiera kilkaset specjalistycznych haseł. To pierwsze tak uniwersalnie przygotowane opracowanie z tego zakresu o naukowym charakterze. Wiele haseł ma unikatowy charakter. Redaktorzy o uznanej pozycji naukowej stworzyli zespół ekspertów, który przygotował logicznie uporządkowany kompleksowy zbiór artykułów hasłowych poświęconych szerokiemu spektrum zagadnień, uwzględniających dorobek takich dyscyplin naukowych, jak nauki o bezpieczeństwie, o polityce i administracji, nauk prawnych, socjologicznych czy o zarządzaniu. Encyklopedia ta została przygotowana wspólnym wysiłkiem pracowników Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego oraz przedstawicieli znaczących polskich uczelni – specjalistów z zakresu nauk społecznych. Publikacja stanowi odpowiedź nie tylko na bieżące potrzeby naukowe (w obszarze nauk społecznych) oraz dydaktyczne (materiał do nauki dla studentów z kierunków związanych z bezpieczeństwem), ale także na wyzwania, przed jakimi stają społeczeństwa Unii Europejskiej. Publikacja wpisuje się bowiem w definicje kształtujące się na gruncie unijnych przedsięwzięć i regulacji. Ponadto książka odpowiada na potrzeby artykułowane na gruncie polskiej nauki. Brakuje bowiem publikacji wyjaśniających zawiłości pojęciowe haseł związanych z bezpieczeństwem państwa, głównie z jego wymiarem wewnętrznym. Obok haseł ogólnych, pojawiających się w polskich i unijnych aktach prawnych (m.in. z zakresu zwalczania terroryzmu, odnoszących się do poszczególnych rodzajów bezpieczeństwa, zagadnień policyjnych), w Encyklopedii znajdują się również pojęcia z obszaru bezpieczeństwa jednostki (m.in. human security, bezpieczeństwo osobiste) oraz te dotyczące zjawisk nowych, niedostatecznie jeszcze opisanych w literaturze przedmiotu (m.in. bezzałogowy statek powietrzny, trolling).

Sam Berger jest podejrzany o zabójstwo, którego nie popełnił. Jego partnerka Molly Blom leży w szpitalu pogrążona w śpiączce. Sam przenosi się na archipelag i czeka na rozkazy od szefa policji bezpieczeństwa Säpo. Sztokholmowi grozi zamach terrorystyczny. Czy Berger jest rozwiązaniem problemu, czy jednym z jego elementów?

Miłość w czasach terroryzmu i paranoi John De Vuyst jest redaktorem w wydawnictwie. Szczęśliwie się ożenił z piękną i inteligentną Margą. Pewnego dnia jego spokojne życie gwałtownie się kończy, gdy dostaje dwa tajemnicze listy w języku, który jest mu obcy. Niecałe dwadzieścia cztery godziny później wielka bomba wybucha na drugim piętrze Instytutu Świata Arabskiego w Paryżu, a wkrótce potem dochodzi do potężnej eksplozji w bazylice Świętego Piotra w Rzymie. Nie tylko świat zewnętrzny ulega zniszczeniu - także życie osobiste Johna staje się najeżone kłopotami, zwłaszcza po tym, gdy Marga dowiaduje się o jego romansie i postanawia się wyprowadzić. Sprawy nabierają gwałtownego tempa, kiedy de Vuyst odkrywa, że istnieje bezpośredni związek między zaadresowanymi do niego listami i terrorystycznymi atakami nieznanych wtedy jeszcze fundamentalistów.

„Hardkorowi bibliotekarze z Timbuktu” to prawdziwa historia ludzi, którzy przechytrzyli terrorystów z Al-Kaidy i uratowali ten skarb rozumu przed fanatykami. W 2012 roku grupa bibliotekarzy przeprowadziła karkołomną akcję w stylu Indiany Jonesa: wykradli i wywieźli setki tysięcy ksiąg z miasta opanowanego przez islamistów. Nawet oni sami nie wierzyli, że im się uda…

Stanowi cz. 5 serii z Joanną Chyłką i Kordianem Oryńskim, cz. 1 pt.: Kasacja, cz. 2 pt.: Zaginięcie, cz.3 pt.: Rewizja; cz.4 pt. Immunitet ; Cz.6 pt. Oskarżenie